Skip to content
  • Shop
  • Contact
 
Tirade 213 / 1976
[p. 173]

Ziekte

Zuid-Celebes

Smeekbede van een moeder

 
Daalt neer, regen en wind,
 
dat de vaartuigen vlot komen!
 
Spreekt ge van regen en overstroming?
 
De schepen zijn alle reeds vlot.
 
 
 
Welke vaartuigen zijn van de sagâlâ’s?
 
 
 
Die met goud beslagen,
 
met schepriemen van goud.
 
Hoe zijn de vlerken?
 
Vlerken van goud.
 
Hoe zijn de zeilen?
 
Zeilen van patola.
 
Hoe is het roer van de sagâlâ’s?
 
Een roer van koper
 
en een stuurpen van reukhout!
 
 
 
Levensgeest!
 
Keer weer terug,
 
houdt U niet op
 
in verre plaatsen.
 
 
 
De levensgeest keert terug.
 
Hij blijft staan buiten het land.
 
 
 
Levensgeest!
 
Keer weer terug.
 
Blijf niet buiten het land staan.
[p. 174]
 
De levensgeest keert terug.
 
Hij blijft staan op de bergrug.
 
 
 
Levensgeest keert terug.
 
Hij blijft staan langs de weg.
 
 
 
Levensgeest!
 
Keer terug.
 
Blijf niet staan tussen de huizen.
 
 
 
Levensgeest!
 
Keer terug.
 
Blijf niet staan voor de trap.
 
 
 
Levensgeest!
 
Kom toch hier.
 
Blijf niet achter de deur.
 
 
 
Gelukkig!
 
De levensgeest wast zijn voeten,
 
hij gaat eindelijk naar zijn zitplaats toe.
 
 
 
Bindt hem met strengen garen,
 
dat hij niet weer gaat ronddwalen.
 
Werp hem een sarung over het hoofd,
 
dat wij hem niet weer kwijtraken.
 
 
 
Gij, o Levensgeest!
 
zoudt alleen in de wereld rondgaan?
 
En het kind heeft het zo eenzaam.
 
Aya, aya!
 
 
 
Keer in het leven terug, mijn kind,
 
om te zitten op de schoot van je moeder
[p. 175]
 
die je gebaard heeft.
 
Houd je vast aan de armen van je vader
 
die je verwekt heeft
 
 
 
Ik druk het lichaam van het kind
 
zacht met een doek,
 
als was het pas geboren.
 
 
 
Roep uw levensgeest op
 
Sagâlâ’s!
 
Ook die van het geliefde kind.
 
Roept uw levensgeest op,
 
o kind!
 
dat ik in mijn schoot gedragen heb,
 
dat gedragen wordt door de sagâlâ’s.

Bataklanden

Klacht van een moeder

 
Ach, mijn kind,
 
wil mij toch niet verlaten;
 
ik ben een lege rijstbolster.
 
In jouw plaats wil ik de aarde in.
 
Mijn vadertje moet blijven leven,
 
leven in deze wereld.
 
Als jij zou doodgaan,
 
Ach, dan ben ik als een fladderende kip,
 
als een paard dat men los heeft gemaakt.
 
 
 
Mijn kind wil mij verlaten.
 
Ik ben een ontijdig geborene,
 
ik ben als een heet geworden aarden pot
 
die uitelkaar zal vallen.
[p. 176]
 
Dan moet ik mijn hoofd laten hangen,
 
mijn ogen neerslaan,
 
als ik zie die kinderen hebben.
 
Dan is mijn mond als een toegesnoerde buidel,
 
als een dichtgeknepen tang,
 
als ik denk aan het lichaam van mijn kind
 
dat daar weg wil zinken.
 
Het slingert me weg als de deksel van een kookpot
 
als ik denk aan je mond
 
die nog iets zeggen kon
 
op de woorden van zijn moeder,
 
die nu alleen staat,
 
als een eenzame plant.
 
 
 
Ik zal mij verdrinken als je sterft,
 
in de rivier Sitoemalam mij verdrinken,
 
als jij in de diepte stort,
 
in de diepe afgrond,
 
zal ik een touw draaien,
 
om af te dalen naar de dood.

Toradjalanden

Wurake of priesteressengezang

 
Kom wind, voer mij mee,
 
Kom bliksem, licht mij bij.
 
Blaas mij door het luchtruim,
 
Voer mij door de lucht daarboven,
 
opdat onze gang vlug zij,
 
opdat onze tocht snel zij.
 
Ga voort, wij houden niet op,
 
Ga door, houd niet stil,
 
Ga voort, houd niet op.
[p. 177]
 
Blaas, wind van de zee.
 
Breng ons over de aarde.
 
Blaas, wind van het land,
 
Breng ons over de aarde,
 
Roeit, bonte vogels,
 
Voert de riemen vis-arenden.
 
Laat ik dan de wijde ruimte ingaan,
 
In de lucht, midden in het luchtruim.
 
Dat is nog eens voortgaan.
 
Dat is nog eens vliegen.
 
Hier is de rivier van de Oppergod.
 
Zijn rivier heeft kralen tot zandkorrels.
 
Aan de oorsprong zijn het armbanden,
 
Aan de monding zijn het enkelringen.
 
Laat ons gaan stijgen,
 
Brengt nu alles bijeen.
 
De regenboog is ons voertuig.
 
De leuning der brug is van goud.
 
Daar boven in de lucht
 
Is de woonplaats van onze Vader.
 
Onze Vader die de bevelen geeft.
 
Als ge aldus spreekt,
 
En alzo uw wensen zijn,
 
Dan zal ik levensadem krijgen,
 
Dan zal ik levensgeest halen.
  • Rob Nieuwenhuys Volkspoëzie van Indonesië
  • Schepping
  • Liefde
  • Spel
  • Natuur
  • Slangen
  • Verzet
  • Strijd
  • Gebeden
  • Ziekte
  • Dood en sterven
  • Toelichting
Tweet

  • Afbeelding bij Terug

    Terug

    Na drie dagen rijden kwamen we aan in Cilento, waar de hitte middagslaapjes afdwong in ons huisje op de steile heuvel aan zee. Er waren geen buitenlandse toeristen in San Marco di Castellabate. Hoewel mijn Italiaans beter was, stonden de jongens die een kiosk aan de kade beheerden er steeds op Engels met me te...
    Lees verder
  • Afbeelding bij DE MENS ALS BIOPIC 5 Ayaan Hirsi Ali

    DE MENS ALS BIOPIC 5 Ayaan Hirsi Ali

    Laat ik met een citaat beginnen: ‘Ik hoop vurig dat naast de scheiding van kerk en staat de scheiding van emotie en ratio beter wordt geaccepteerd. Ik voel me in de publieke sfeer, in de politiek, niet geroepen om uiting te geven aan mijn gevoelens.’ Ayaan Hirsi Ali sprak deze woorden op 31 augustus 2006...
    Lees verder
  • Afbeelding bij Warm

    Warm

    Hitte verbindt. Er wordt minder van je verwacht; je verwacht een stuk minder van anderen en veel minder van jezelf. Bij hitte doe ik alles langzaam en merk dan dat ik hetzelfde gedaan krijg – zelfs na vijf duiken in de gracht en anderhalf uur staren sluit ik mijn laptop in de middag met tevredenheid....
    Lees verder
Tirade bloggers
  • Foto van Lia Tilon
    Lia Tilon

    Lia Tilon (1965) debuteerde in 2002 met de roman Huizen van papier bij Uitgeverij De Arbeiderspers. In 2012 publiceerde Uitgeverij Cossee haar roman Zielhond, in 2017 gevolgd door Archivaris van de wereld. Tilon schrijft romans en korte verhalen. Zij blogt over emigratie en de vraag wat heimwee is. Is heimwee wel verbonden met een plek in je leven, of aan het gevoel dat je had toen je je op die plek bevond? En maakt het wat uit?

  • Foto van Jasmijn Kenselaar
    Jasmijn Kenselaar

    Jasmijn Kenselaar studeert in de zomer van 2025 af als toneel- en filmschrijver. Het samenbrengen van mensen en het aanbieden van nieuwe perspectieven kenmerken haar signatuur. Ze schrijft veel voor en over jongeren en plaatst haar verhalen vaak in werelden die een beetje – of heel erg – verschillen van de onze. Haar eindwerk De Ongewilden is een komische, sciencefiction-dramafilm over een zestienjarige wees die zich staande probeert te houden in een wereld die niet voor haar gemaakt is. Haar afstudeerscriptie As if! is een praktijkgericht onderzoek naar hoe schrijftechnieken kunnen worden ingezet om films en series te creeëren met een positieve impact op tieners. Voor afstuderend regisseur Julija Filipović schreef ze daarnaast De Golven – een vrije bewerking van de gelijknamige roman van Virginia Woolf. Haar korte film GENIUS is in juni 2025 te zien tijdens het Rotterdams Open Doek Filmfestival.

  • Foto van Lodewijk Verduin
    Lodewijk Verduin

    Lodewijk Verduin (1994) studeerde Nederlands aan de Universiteit van Amsterdam. Hij schrijft over literatuur en is redacteur van Tirade.

Blog archief
  • 2025
    • August
    • July
    • June
    • May
    • April
    • March
    • February
    • January
  • 2024
    • December
    • November
    • October
    • September
    • August
    • July
    • June
    • May
    • April
    • March
    • February
    • January
  • 2023
    • December
    • November
    • October
    • September
    • August
    • July
    • June
    • May
    • April
    • March
    • February
    • January
  • 2022
    • December
    • November
    • October
    • September
    • August
    • July
    • June
    • May
    • April
    • March
    • February
    • January
  • 2021
    • December
    • November
    • October
    • September
    • August
    • July
    • June
    • May
    • April
    • March
    • February
    • January
  • 2020
    • December
    • November
    • October
    • September
    • August
    • July
    • June
    • May
    • April
    • March
    • February
    • January
  • 2019
    • December
    • November
    • October
    • September
    • August
    • July
    • June
    • May
    • April
    • March
    • February
    • January
  • 2018
    • December
    • November
    • October
    • September
    • August
    • July
    • June
    • May
    • April
    • March
    • February
    • January
  • 2017
    • December
    • November
    • October
    • September
    • August
    • July
    • June
    • May
    • April
    • March
    • February
    • January
  • 2016
    • December
    • November
    • October
    • September
    • August
    • July
    • June
    • May
    • April
    • March
    • February
    • January
  • 2015
    • December
    • November
    • October
    • September
    • August
    • July
    • June
    • May
    • April
    • March
    • February
    • January
  • 2014
    • December
    • November
    • October
    • September
    • August
    • July
    • June
    • May
    • April
    • March
    • February
    • January
  • 2013
    • December
    • November
    • October
    • September
    • August
    • July
    • June
    • May
    • April
    • March
    • February
    • January
  • 2012
    • November
    • October
    • September
    • August
    • July
    • June
    • May
    • April
  • 2011
    • December
    • November
    • October
    • September
    • July
    • June
    • May
    • March
    • February
  • 2010
    • December
    • November
    • October
    • September
    • August
    • June
    • May
    • April
    • March
    • February
    • January
  • 2009
    • December
    • November
    • October
    • September
    • August
    • July
    • June
  • 2000
    • January
  • Honorering
Voorwaarden © 2019 Van Oorschot
  • Facebook
  • Twitter