door Wouter van Oorschot
De onvergelijkelijke D. Hooijer is afgelopen woensdag 25 september overleden. Begin april dit jaar stuurde ze ons uit het niets de oerversie van Berichten van een zakenman, die ik meteen las omdat een nieuwe Hooijer bij verrassing voor mij een dubbele verrassing is, voortaan wás, verdorie… Het heette nog De kattenhond. Kort daarop meldde ik haar mijn enthousiasme met een paar kritische noten, waarop zij op voor haar zo karakteristieke wijze als volgt reageerde:
[…]
dank voor je reactie waar ik heel blij mee ben. (bis)
Ik zal kort en zakelijk antwoorden.
1. Ja ik vond het boek te kort, ja ik wil dolgraag het eind uitbreiden. Maar ik ben bang dat ik ga janken als de hond doodgaat.
2. Zelf had ik de stukjes tussen haakjes waar Peter negatiever wordt, willen uitbreiden. Als ik dat doe dan krijg je meer Peter.
Ik dacht echter wel dat hij gelijkmatig was. Maar ook hij met zijn verkapte opdracht tot moord is een mens.
3. Ik stel voor dat ik doorschrijf vanaf het eind. Wat het wordt is nog niet zeker. Dus daarom jouw inzichten erbij zou ik moeten doen voor mijn opvoeding.
4. Langskomen, ja zou leuk zijn. Het mooiste geluid hier is de wind door de kale takken. Binnenkort is er blad, kunnen we naar het bos. Zoiets?
haast is er nergens,
nogmaals dank,
veel goeds,
[…]
Maar al haar brieven waren zo kort en onvervreemdbaar Hooijeriaans dat we al vanaf haar eerste, nu zo’n vijftien jaar geleden, dachten dat daar, komt tijd komt raad, vast een brievenboek in zat.
Afgelopen juni stuurde ze dan Berichten van een zakenman toe en zoveel was zeker: het zou vroeg in het voorjaar van 2014 verschijnen. We wisten dat zij met haar gezondheid kampte maar ze berichtte ons daar zo onsentimenteel over dat we niet in de gaten hadden hoe dicht ze bij het einde was.
Hooijers volstrekt authentieke talent heeft een relatief klein oeuvre opgeleverd, dat naar het mij voorkomt nog door te weinig mensen als uitzonderlijk wordt onderkend. Zoals letterkundige Kees Fens eens opmerkte moet iedere schrijver na zijn dood in zijn werk herboren worden. Moge Berichten van een zakenman daartoe straks de aanzet geven.
