Brieven van de Indonesische nationalist aan zijn Hollandse geliefde

In de dekolonisatie van Indonesië (1945–1949) was een belangrijke rol weggelegd voor de kritische jongeling Soetan Sjahrir, die zich op de middelbare school in Bandoeng had ontwikkeld tot Indonesisch nationalist. Eind jaren twintig ging hij studeren in Amsterdam, waar hij de Hollandse Maria Duchâteau ontmoette. Maria werd Sjahrirs geliefde en strijdkameraad voor een vrij Indonesië. Niet veel later volgde zij hem naar Indië, waar hij een politieke partij zou opzetten, maar ze werd teruggestuurd door het koloniale gouvernement.
De vele brieven die Sjahrir aan Duchâteau schreef zijn zeer afwisselend, met een scherpe visie op de geopolitieke situatie en koloniale werkelijkheid, brieven ook vol verlangen en heimwee. Ondanks hun in 1936 gesloten huwelijk ‘met de handschoen’, zagen zij elkaar pas weer in 1947, anderhalf jaar nadat Sjahrir was uitgeroepen tot premier van de Republiek Indonesië.

Deze keuze uit de brieven van een van de grootste en intelligentste figuren uit de Indonesische geschiedenis is gemaakt en bezorgd door Kees Snoek, en wordt aangevuld met een biografische schets.

Gedichten als getuigenis van de oorlog

De Hongaarse dichter Miklós Radnóti werkte als Joodse dwangarbeider in de kopermijnen van Bor en werd in november 1944 tijdens een dodenmars neergeschoten, vijfendertig jaar oud. Zijn lichaam vond men anderhalf jaar later terug in een massagraf. In zijn jaszak zat een schriftje waarin Radnóti de laatste weken van zijn leven gedichten had genoteerd, als ooggetuige, commentator en slachtoffer van de verschrikkingen van de Holocaust.
Dankzij Radnóti’s ook internationaal grote reputatie als dichter ging Het schriftje uit Bor een eigen leven leiden, als getuigenis van wat de oorlog en Jodenvervolging in Hongarije hebben aangericht. Nergens werd schrijnender getoond hoe kort de weg van klaterend kristal en gelach naar vernietiging kan zijn.
Het schriftje uit Bor is een bundel indrukwekkende gedichten, een oorlogsmonument dat voor steeds nieuwe lezers een bron van historisch besef is.

Vertaald door Arjaan van Nimwegen en Orsolya Réthelyi, met een nawoord door Arnon Grunberg.

Een spreeuwenwolk boven de vinexwijk

In de omheinde vinexwijk Nieuwer Zandpol wordt de wereld bekwaam buiten de hekken gehouden. Alma doet er alles aan om erbij te horen, maar haar dochter Akke voelt zich als een vinvis die is vastgelopen op een nieuwbouwzandbank. Zij broedt op haar ontsnapping. Alleen Franka komt de stad uit. De allesoverheersende herrie van een zwerm spreeuwen in de boom achter haar huis drijft haar juist naar de ogenschijnlijke rust van Nieuwer Zandpol.

Terwijl de buurtbewoners meedogenloos deinen op de golven van hun saamhorigheid, vallen de vogels dood uit de hemel en ontstaat er een vrijwel onzichtbare, nieuwe zwerm. Is het wel mogelijk Nieuwer Zandpol te ontvluchten?

Berthe Spoelstra stelt vragen die urgenter zijn dan ooit: Kan je je individualiteit behouden binnen een groep? Kan je leven buiten een gemeenschap? Zwerm is een lyrische, meerstemmige roman over ouders en kinderen, outsiders en conformisten, de controlesamenleving en nieuwe hoop voor de toekomst.

Voor liefhebbers van Rilke, Roth en Zweig

Baron Bagge is het ultieme verhaal over het verlangen naar een niet geleid leven. Het is een klein meesterwerk en een aanrader voor liefhebbers van Rilke, Roth en Zweig.

Op een receptie in Wenen in de jaren dertig ontstaat een geschil tussen baron Bagge en een jongeman die hem beschuldigt van betrokkenheid bij de zelfmoord van zijn zus. Het conflict wordt in der minne geschikt, maar Bagge voelt zich desondanks genoodzaakt opheldering te verschaffen en begint een intrigerende geschiedenis te vertellen. In een magische en onnavolgbaar elegante novelle voert Lernet-Holenia de lezer terug naar de dagen van het Oostenrijks-Hongaarse Rijk, naar een onverklaarbaar voorval dat veler levens schampt.

De novelle Mona Lisa behandelt een steeds terugkerend thema in Lernet-Holenia’s oeuvre: de tragische liefde voor een vrouw, des te begeerlijker omdat ze helaas dood is en dus een onbereikbaar ideaal.