Lichtend water is een verzameling van drie romans van Konstantin Paustovski die zich afspelen aan Ruslands kusten. In De romantici reist een groep studievrienden langs de Zwarte Zee. De vrienden zetten zich af tegen de burgerlijkheid en de beklemmende bureaucratie van tsaristisch Rusland. Ze praten met kunstenaars, vissers en bannelingen die ze onderweg ontmoeten, en dromen van verdere reizen. De Baai van Kara-Bogaz stelt de strijd tussen mens en natuur centraal. Paustovski rijgt de verhalen van zeelui, ingenieurs en expeditieleiders aaneen tot een subtiel relaas over de oliewinning in de Baai. De steeds doorklinkende twijfel over deze onderneming maakt het tot een meeslepende geschiedenis. De Zwarte Zee combineert romantische lyriek en journalistieke nieuwsgierigheid. Het is een levensecht en poëtisch sfeerbeeld van de natuur en cultuur van de Zwarte Zee, geschreven zoals alleen een journalist met een schrijvershart dat kan.

De zee wordt in elk van deze romans van een andere kant belicht, maar constant zijn Paustovski’s meesterlijke vertelwijze en rake karakterschetsen, zijn prachtige natuurbeschrijvingen en zijn in alles navoelbare, ontembare reis- en levenslust.

Konstantin Paustovski (1892–1968) diende tijdens de Eerste Wereldoorlog als ziekenverzorger aan het Pruisische front en maakte de terugtocht van het Russische leger door Polen en Wit-Rusland mee. Na de Revolutie in 1917 verbleef hij als journalist in Odessa en Tiflis. Vanaf 1930 werkte hij in Moskou onder andere voor de Pravda en diverse vooraanstaande tijdschriften. Daarnaast vond hij steeds meer tijd om zich te wijden aan zijn literaire oeuvre, in het bijzonder het epische Verhaal van een leven.

Wim Hartog vertaalde onder meer Paustovski’s Verhaal van een leven, dat hij aanvulde met hoofdstukken die niet door de Sovjetcensuur kwamen. Hij is samensteller en vertaler van de bestseller Goudzand, waarin vele brieven, dagboekaantekeningen en verhalen zijn ondergebracht. Hij verzorgde eveneens de vertaling van Paustovski’s verzamelde verhalen, die verscheen onder de titel De muziek van de herfst.

Het eerste deel van Verhaal van een leven van Konstantin Paustovski is verschenen. In Nederland verscheen deze ‘epische autobiografie’ als reeks van zes boeken vanaf de jaren ’60 in de het Privé-domein van de Arbeiderspers. Ze werden een doorslaand succes, herdruk volgde op herdruk. Paustovski schreef een memoriaal dat loopt van het einde van de tsarentijd tot aan de hongersnoden die voortkwamen uit de Nieuwe Economische Politiek van de Sovjets. Het is een omvangrijke reeks persoonlijke herinneringen op het strijdtoneel van de geschiedenis. Vertaler Wim Hartog herzag zijn vertaling van Paustovski speciaal voor de uitgave van Verhaal van een leven in de Russische Bibliotheek van Van Oorschot. In het eerste deel zijn Verre jaren en Onrustige jeugd opgenomen.
‘Zonder twijfel heeft Paustovski heel wat meer menselijke slechtheid en lelijkheid gezien en ervaren dan Proust zich ooit heeft kunnen verbeelden. Het is daarom zo verbluffend dat hij zo intens-vitaal vooral het boeiende, mooie en stimulerende in het leven bleef vastleggen.’ – The New York Times Book Review

‘Konstantin Paustovski is voorbijgegaan. Zijn werk zal hem op den duur wel volgen. Maar de zon zal nog eeuwen ondergaan in de schittering die hij heeft beschreven.’ –Vrij Nederland Bewaren