Japans Masker
Onbekende Stele
Onbekende Stele
Stele van Hegeso
Stele van Hegeso, circa 400 B.C. Athene, National Museum (papier, punaises in de hoeken vermoedelijk)
Ondertitel website
De website ‘De kamer van Leopold’ is tot stand gekomen bij het verschijnen van Tirade 439.
Bijdragen
De foto van de werkkamer van Leopold heeft tot nu toe 6 schrijvers geïnspireerd tot een stuk over wat zij op de foto zagen in verband met het werk van J.H. Leopold. Maar er is veel meer op de foto te zien. Met de ‘vergroot’-functie op de website kan de foto nauwkeurig bestudeerd worden. In de papieren Tirade staat een grote afdruk van dezelfde foto.
Veel informatie over Leopold vindt u op de site van de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren, op zijn auteurspagina.
Heeft u aanleiding een bijdrage te leveren over een onderdeel van deze foto in verband met leven of werk van Leopold? De woning van Leopold in Rotterdam? De redactie nodigt u van harte uit uw bijdrage toe te zenden aan de redactie. Goede bijdragen worden in de website opgenomen en gehonoreerd volgens de standaardhonorering voor literaire tijdschriften.
Colofon
De website ‘De kamer van Leopold’ is ontstaan uit een samenwerking tussen Dick van Halsema en de redactie van literair tijdschrift Tirade (Ester Naomi Perquin, Merijn de Boer, Menno Hartman en Jeroen van Kan: www.tirade.nu). In augustus 2011 verscheen ook Tirade 439, waarin de eerste zes bijdragen op deze website zijn opgenomen.
De site werd ontworpen en technisch gerealiseerd door Hollands Spoor (www.hollands-spoor.nl).
Het project werd financieel mede mogelijk gemaakt door een bijdrage van de Dienst Kunst en Cultuur van de Gemeente Rotterdam en Uitgeverij Van Oorschot.
Ondersteuning
De App van Van Oorschot
Als u de app van Van Oorschot opent, ziet u een scherm als hiernaast. U kunt op de nieuwskoppen ‘tappen’ om het gehele bericht te lezen.
U kunt de app in daglichtkleuren (zwart-wit) en nachtkleuren (wit-zwart) bekijken. Tap, om dit in te stellen, in nevenstaand scherm op het icoontje met de i: |
![]() |
De knoppen in de knoppenbalk onder in het scherm hebben de volgende functie:
![]() |
Met deze knop opent u de beginpagina van de app. Hier vindt u het laatste nieuws van Uitgeverij Van Oorschot. |
![]() |
Met deze knop opent u het ‘Gedicht van de dag’. Iedere dag treft u hier een nieuw gedicht aan van een dichter uit ons fonds. |
![]() |
Met deze knop opent u het ‘omslagenarchief’. Hier staat dagelijks een nieuw omslag uit het fonds van Van Oorschot. |
![]() |
Hier treft u de meest recente ‘blogberichten’ van de website van het literaire tijdschrift Tirade. |
![]() |
Vindt de dichtstbijzijnde boekwinkel met een goede voorraad boeken van Van Oorschot. |
Als u vragen of opmerkingen hebt over de app van Van Oorschot, dan vernemen wij graag van u.
Welkom
door Dick van Halsema
Begin 2010 kreeg ik via een lid van de familie Leopold toegang tot een nogal ongeordende verzameling papieren over van alles met, in en rond deze familie. Dit allegaartje was ooit, een halve eeuw geleden, de eerste aanzet geweest tot wat een welgevormd familiearchief-Leopold had moeten worden.
Over een van de coryfeeën van deze familie, de dichter Jan Hendrik Leopold (1865-1925), bereid ik een biografie voor. Er zit tussen deze papieren maar betrekkelijk weinig dat direct op hem betrekking heeft. En daar zit weer niets bij dat de biograaf dwingt tot een dramatische koersverlegging: geen opzienbarende geheimen, geen liefdes en vriendschappen waarvan we nog niets wisten. Dat Leopold sinds de dood van zijn ouders mede-eigenaar was van een stukje land bij Beerta waar hij nooit iets aan heeft gehad (een tante had het vruchtgebruik), of dat hij een paar aandelen in de Bagdad-spoorlijn en het Paleis voor Volksvlijt had, dat zijn gegevens die je erg blij kunnen maken bij iemand van wie je zo weinig weet als Leopold, maar waar je diepte-biografisch gezien snel klaar mee bent.
Zo niet de kleine collectie foto’s, een stuk of vijftien, die met de dichter te maken hebben. Ze kwamen als eerste uit een plastic tasje waar nog een stuk of vijfhonderd andere inzaten die verder helemaal nièts meer met de dichter van doen hadden (wat ik een uur of wat maar moeilijk aanvaarden kon). Eén van die vijftien foto’s staat centraal in het Leopold-deel van dit Tiradenummer. Toen ik hem voor het eerst zag (achterop stond al dat het de werkkamer van de dichter was) was dat de historische sensatie in optima forma. Het is de legendarische kamer in Rotterdam waar Leopold bijna dertig jaar heeft gewoond (al zijn er bij de vaststelling van de woonplek of -plekken van Leopold in Rotterdam een paar complicaties, zie elders in dit nummer) en waarvan we, anders dan bij andere grote schrijvers uit Leopolds tijd, geen voorstelling hadden omdat er geen afbeelding van bekend was. Ik denk dat Leopold de foto zelf gemaakt heeft (vandaar ook de lege stoel) en dat er een argument is om hem te dateren op 1906.
De redactie van Tirade heeft deze foto voor Tiradenummer 439 geadopteerd als subject en object van historische sensatie – niet alleen in de papieren Tirade, maar ook en uitgebreider op deze website – en een aantal auteurs gevraagd om te reflecteren op een element van deze foto. Daar hebben we de stukken op deze site aan te danken. Ikzelf heb geprobeerd kamer, bovenhuis en straat (de Van Oldenbarneveldtstraat) in een wat ruimer biografisch kader te plaatsen, met bezoekers en al. Er staat van alles op de foto dat nog niet is opgehelderd. De muziek op de piano is volgens een kenner niet van Beethoven. Van wie wel? Het is de bedoeling dat de foto zijn vragen door blijft stellen op deze website. Interactieve hermeneutiek. Als dat begrip nog niet is uitgevonden, doen we het hierbij cadeau aan de wereld.
————–
Noot van de redactie: Wilt u een bijdrage leveren aan deze site? Klik op ‘Bijdragen’ onder de foto.
Webstek Chr.J. van Geel
Op deze webstek van Elly de Waard wordt sedert begin mei ruim aandacht geschonken aan enkele dichters, zoals Chr. J. van Geel, J. A. Emmens, de Amerikaanse Amy Clampitt en de Russisch-Amerikaanse dichter en Nobelprijs-laureaat Joseph Brodsky.
Aan Van Geel zijn op dit moment 7 pagina’s gewijd, waarop veel informatie over onder andere de nalatenschap Van Geel, de plannen daarmee en over de activiteiten van de Stichting Chr. J. van Geel. Maar de meeste plaats is vanzelfsprekend ingeruimd voor het werk en het leven van de dichter en beeldend kunstenaar Van Geel zelf.
Er is onder meer een hoofdstuk over Van Geel en het surrealisme met veel bijzondere en onbekende tekeningen; er zijn biografische gegevens met foto’s en schilderijen; er is een overzicht van de diverse stadia van zijn beeldende werk. En er worden dwarsverbindingen getrokken de gedichten en de tekeningen. (Zie overigens ook deze Van Geel webstek van uitgeverij Van Oorschot of www.chrisvangeel.nl.)
Toenemend actueel: oordeel zelf!
Oud-rechter en hoogleraar strafrecht Tom Schalken was lid van het Amsterdamse gerechtshof dat de vervolging van PVV-leider Geert Wilders heeft bevolen wegens aanzetten tot haat, discriminatie en groepsbelediging. Op 2 juli 2011 gaf Schalken een inmiddels berucht geworden interview aan NRC Handelsblad, waarin hij zich verbolgen toonde over de behandeling die hem tijdens het proces van zijn collega’s bij de rechterlijke macht ten deel viel. Daags daarna verscheen Het eetcomplot – De rechter als verdachte in het Wildersproces, waarin Schalken zijn indrukken van het strafproces beschrijft. Tijdens een etentje voorafgaand aan het proces zou hij volgens Wilders’ advocaat Bram Moszkowicz een van de getuigen, islamdeskundige Hans Jansen, ‘beïnvloed’ hebben. Centraal in Schalkens verhaal staat de door emoties gevoede beeldvorming in de media en de invloed daarvan op het verloop van het proces. Zijn conclusies bleken voor zijn eigen beroepsgroep niet mild.
Nauwelijks een maand later bleek het gekrakeel nog niet verstomd: Schalkens boek begon zelfs aan actualiteit te winnen. Eerst schoot Leendert Verheij, president van het Amsterdams gerechtshof, zijn oud collega publiekelijk af met het verwijt dat hij uit de school klapte. Vervolgens kapittelde NRC Handelsblad Schalken in een hoofdredactioneel artikel zonder Het eetcomplot zelfs maar te willen afwachten. Diezelfde krant meldde op zijn voorpagina van 28 juli dat Mr. Peter Kop naar diens zeggen niet als raadsheer-plaatsvervanger bij het Amsterdamse gerechtshof wordt benoemd omdat hij president Leendert Verheij niet wilde toezeggen dat hij, na zijn uitgesproken steun aan Schalken op de webstek van de onvolprezen Athenaeum Boekhandel ( http://www.athenaeum.nl/recensies/tom-schalken-het-eetcomplot), nooit meer publiekelijk kritiek zal uiten op andere rechters.
De uitgeverij verspreidde Schalkens boek bijzonder ruim onder alle media-redacties. Tot dusver publiceerde alleen de Volkskrant een (bijzonder negatieve) bespreking, van de hand van Remco Meijer. Daartegen kwam op 17 juli in het geweer senior raadsheer van het Amsterdamse hof Reiner de Winter. De Volkskrant weigerde zijn reactie te publiceren met de standaardbrief dat men nu eenmaal weinig kolomruimte heeft voor debat. Daarop publiceerde De Winter zijn reactie op http://njblog.nl/2011/07/25/recht-beeldvorming-en-media/. Wij van de uitgeverij vinden een van zijn slotopmerkingen van belang:
‘Het is alsof de krant erop uit was de onherroepelijkheid van beeldvorming in de media nog eens duidelijk te illustreren. Eenmaal neergezet valt het beeld niet meer omver te kegelen, ook als het aantoonbaar uit geblaas bestaat. En zelfs als het later hersteld wordt, zoals de oude Baruch (hoofdredacteur van De Waarheid) al wist: “Heel goed”, zei hij wanneer een bericht niet helemaal klopte, “morgen rectificeren we wel, maar dan heeft het zijn werk al gedaan”.’
Want dit lijkt precies met Schalkens boekje aan de hand: de verzamelde media lijken het dood te zwijgen: ‘Barbertje moet hangen’.
O ja? Tijd wellicht voor onafhankelijke geesten om het dan maar eens zelf te lezen!