Opluchting

door Wouter van Oorschot

Ik kreeg de volgende brief.

‘Beste meneer van Oorschot,

Wij zijn derdejaars studenten van de Hogeschool van Amsterdam en zijn bezig met onze minor Televisie. Hiervoor maken wij een aantal talkshows, naar het format van RTL Late Night. Eén van de onderwerpen die wij behandelen in de komende uitzending is Het Blogbal. Het Blogbal is ontstaan als dwars antwoord op het Boekenbal. De organisatoren van het Blogbal zien het Boekenbal als een bijeenkomst waar literaire waarde van een langzaam uitstervende uitgeverswereld geëtaleerd wordt. Als uitgever kijkt u hier ongetwijfeld anders tegenaan. 
Onze gast in de uitzending is blogger ** […]. In voorbereiding op het gesprek met **, maken wij een korte reportage over het Blogbal. Wij zouden u heel graag voor de camera willen vragen hoe u als uitgever tegen bloggen aankijkt.

Daarom de vraag of u deze week, of aanstaande maandag (maximaal) een half uurtje tijd heeft om mee te werken aan onze reportage.
Ik hoor graag van u!

Met een vriendelijke groet,
w.g. […]’

Ik stuurde het volgende antwoord:

Geachte ***,

Uw brief met verzoek kwam in mijn bezit waarvoor dank.
Laat iedereen zoveel bals organiseren als waarvoor belangstelling bestaat, is wat ik zeg. Hoe vaker mannen en vrouwen van het mannelijk, vrouwelijk en inwisselbaar geslacht met elkaar ballen hoe beter dunkt me. Maar op uw vraag kan ik geen antwoord geven. Ik heb geen idee wat met ‘het etaleren van literaire waarde van een uitstervende uitgeverswereld’ bedoeld wordt. Het dunkt mij een uiting van ‘nieuwspraak’ van halfgeletterde rancuneuze kleinburgers: het stem- en klapvee zoals u weet waar populisten het in de eerste plaats van moeten hebben. Of begrijpt u wél wat het precies betekent? Ik in ieder geval niet.

Over het Boekenbal heb ik wel een mening. Dat is vanaf zijn ontstaan nooit meer geweest dan het is: een (van de) jaarlijkse viering(en) van de vrijheid van drukpers met een meestal slecht voorprogramma en geopend met een gratis glas zeer matige champagne, waar niemand iets aan mist. Het is dan ook volstrekt zinloos daar een dwarsbal tegenover te willen zetten: dat is nergens goed voor en een gewoon bal is al erg genoeg, vindt u ook niet? Bovendien is elke balzaal op zeker moment vol en moeten ballers zich elders gaan vervelen, vergapen, verdoen, bezuipen, bezatten, bedrinken. Op een ander bal bijvoorbeeld. Laat ons zeggen een Blogbal. Of nog weer een ander bal. Dat stelt allemaal geen moer voor en voor een ‘minor televisie’ (télé mineure; kleines Tévau of dwarf-tv) kan men zijn tijd beter besteden. Zelf ga ik trouwens niet naar bals: ik lees of ga me te buiten aan het bezoedelen van sociale media. Bloggen is voor veel mensen ook heel leuk, al doe ik het zelf dan niet. Je kunt geschreven scheten laten zoveel je wilt nietwaar, over wat je maar wilt en ze gratis en voor niets ter lezing aanbieden aan wie maar wil. Wel heb ik begrepen dat je stukkies maar beter niet de lengte van een tabloidpagina te boven kunnen gaan als je wilt dat je lezers de laatste regel halen. Columns en blogs, dat gaat nog maar het essay sterft uit, schijnt, want op scholen wordt de mensen begrijpend lezen, laat staan lang meedenken met een ander al enkele generaties lang vakkundig afgeleerd. Als er behalve ik meen dertig diersoorten per dag wereldwijd in Nederland íets uitsterft, dan is het geëngageerde cerebraliteit, helder denken, adequaat formuleren, belezenheid, zo u wilt eruditie in de breedste zin. Zou er dus al sprake zijn van een uitstervende uitgeverswereld (wat onzin is), dan is dat daar hoogstens een afgeleide van. Over enkele jaren is de elite door het volk gelijkgeschakeld en is er geen redden meer aan: we gaan geheel democratisch met ons allen de diepte in. Maar dat uitsterven duurt véél langer dan u en ik leuk vinden, let op!
Het heeft geen zin dit in welke praatsjoo ook te herhalen: infotainment is er al veel te veel. Het ‘Hugo Borst bij Matthijs van Nieuwkerk’ syndroom grijpt steeds verder om zich heen. Het overwoekert het laatste restje kritisch denken waarover ons volk nog beschikt. In ons land maakt alleen de VPRO nog televisie die de moeite waard is: de rest doet voor Berlusconi’s gelijkgeschakelde tv allang niet meer onder. Dus als de VPRO niet mag, kijk ik wel eens naar Canvas en de BBC. Een goed boek lezen is ook leuk.

Met vriendelijke groet,
Wouter van Oorschot

Nou zeg: dát luchtte op!

“Een mengeling tussen Ik Jan Cremer en het script van een Jean-Claude van Damme-film”

Hoe verscheep je midden jaren tachtig zes ton wiet van Thailand naar Australië? Om deze vraag draait het in Retour Bangkok, de debuutroman van Michiel Heijungs (1957), die eerder verhalen publiceerde in KortVerhaal en Tirade. Voor die tijd was hij onder meer handelaar in edelstenen.

“Een mengeling tussen Ik Jan Cremer en het script van een Jean-Claude van Damme-film.” – NRC Handelsblad

“Heijungs schrijft met een mengeling van bravoure, humor en stoere jongensboekromantiek.” – Noordhollands Dagblad

“Misdaad loont, al was het maar bij wijze van een sterk verhaal. Uitgeverij Van Oorschot, niet meteen een firma die bekendstaat om haar lichte lectuur over zware jongens, presenteert met Retour Bangkok een gemakkelijk verteerbare, rechttoe rechtaan vertelde geschiedenis met de grootschalige handel in marihuana als hoofdingrediënt.” – Het Financieele Dagblad

”Met een innemende hoofdpersoon als Paul ziet criminaliteit er ineens anders, haast charmant, uit.” – Recensieweb

Michiel Heijungs was te gast in het radioprogramma Nooit meer slapen. Luister hier naar zijn gesprek met Maarten Westerveen. Ook werd hij voor Lezentv geïnterviewd – klik hier voor zijn gesprek met Peter Gielissen.

De Duimsprong genomineerd voor Opzij Literatuurprijs

Miek Zwamborns De duimsprong is genomineerd voor de Opzij Literatuurprijs. Andere genomineerden zijn Hanna Bervoets met Alles wat er was, Saskia de Coster met Wij en ik, Margriet de Moor met Mélodie d’amour en Jannie Regnerus met Het lam. Volgens de jury ‘zetten deze auteurs overtuigend hun eigen universum neer’. De winnares van de Opzij Literatuurprijs wordt woensdag 19 maart bekendgemaakt. 

De Duimsprong is een fascinerende melange van persoonlijk relaas en geschiedvertelling en ruim voorzien van illustraties. Een boek dat alle ruimte die de romanvorm biedt,  ook daadwerkelijk inneemt. Het boek werd in de literaire kritiek zeer goed ontvangen.

Meer informatie over prijs en feestelijke avond alhier.

Nieuwe editie van Oorlogsparadijs

De midprice-editie en tevens de zevende druk van Oorlogsparadijs van Nico Dros is verschenen. De hardcovereditie blijft voorlopig ook nog leverbaar. In deze roman gaat een jonge arts tijdens de Tweede Wereldoorlog aan het werk in het noodhospitaal van Texel. De ondergrondse heeft hem een vervalst persoonsbewijs gegeven, nadat hij bij verstek ter dood is veroordeeld. Het eiland ontpopt zich voor hem tot een klein paradijs. Hij wordt verliefd en hij raakt vertrouwd met de kunst van de chirurgie. Maar dan, begin april 1945, breekt er een opstand uit onder de Georgische soldaten die op het eiland zijn gestationeerd.

‘Het is briljant, bloedspannend, fenomenaal geschreven. Het is vakwerk. Een 10 met een griffel voor Oorlogsparadijs van Nico Dros.’ – De Wereld Draait Door

Recensie in Trouw

In Trouw verscheen een recensie van Ik ben ik niet, een bundel met bespiegelingen en boekbesprekingen van J.J. Voskuil, met een lange inleiding van Detlev van Heest. Jann Ruyters vindt Voskuils stukken ‘interessant’ maar is vooral enthousiast over de ‘heerlijke’ inleiding van Van Heest: ‘Kenners kunnen hun hart ophalen bij deze ontroerende, nog weer verhelderender ontmoeting met de vrouw die ze al kenden als de lastige Nicolien uit Voskuils autobiografische romans. Nieuwkomers zullen zich rijk wanen dat ze al die boeken nog voor zich hebben, die van de even scherpe Van Heest incluis.’

Janet Luis eerder in NRC Handelsblad: ‘Het bijna 100 bladzijden tellende gesprek met Lousje Voskuil is levendig, sympathiek en aandoenlijk. Het is licht en droog – van Bureau-kwaliteit.’

Journalist Maarten Westerveen interviewde zowel Lousje Voskuil als Detlev van Heest voor het VPRO-programma Nooit meer slapen. Het interview is hier te beluisteren.

Van Oorschot pop-upstore

Tien schrijvers uit het Van Oorschot-fonds verzorgen op vijf aaneengesloten zaterdagen optredens in de ‘Van Oorschot pop-upstore’. Deze opent op initiatief van boekhandel Verkaaik in Gouda op zaterdag 22 februari haar deuren aan de Lange Tiendeweg 23 en zal tot eind maart geopend zijn. Alle optredens beginnen om 14 uur.
Het complete Van Ooschot-fonds, dat momenteel uit ruim 350 titels bestaat, zal van 22 februari tot en met 29 maart te zien en te koop zijn. Het is voor zover bekend de eerste keer dat het complete fonds van de uitgeverij in één winkel te verkrijgen is. Daarnaast biedt de ‘Van Oorschot pop-upstore’ een uniek aanbod van ramsjvoorraad.
De ‘Van Oorschot pop-upstore’ is geopend van woensdag tot en met vrijdag van 13:00 tot 17:00 uur en op zaterdag van 10:00 tot 17:00 uur.
Het programma kunt u vinden op de website van boekhandel Verkaaik. Deelnemende auteurs zijn onder anderen Detlev van Heest, Frits Abrahams, Stephan Enter, Willem Jan Otten, Nico Dros en Otto de Kat.
Toegang is gratis! Het pand is maar 50m2 groot: de afmeting van een behoorlijke huiskamer. Dit zorgt voor een intieme sfeer, maar beperkt ook het aantal toehoorders. U kunt zich dus het beste per mail of telefoontoestel aanmelden.

Kroniek van Perdepoort

In Trouw en in NRC verschenen lovende besprekingen over Anna Louws Kroniek van Perdepoort (vertaling Rob van der Veer.)

Annemarie van Niekerk schreef in Trouw: ‘Dat het na zoveel tijd opnieuw een ijzersterke indruk maakte, had ik niet verwacht. Een literair werk overleeft waarschijnlijk alleen als het bijna tastbaar is verankerd in zijn eigen tijd en toch zo flexibel is dat het opnieuw een gesprek kan losmaken. Dat is hier beslist het geval.’

Toef Jaeger plaatst in de NRC Kroniek van Perdepoort in de literaire traditie van de plattelandsroman: ‘Het is opvallend dat de achtergrond van crisis en politieke instabiliteit wel de beste romans heeft opgeleverd. Nog beter zie je dat in de Verenigde Staten. Steinbecks Grapes of Wrath is een verhaal over arme boeren tijdens de dustbowl . Nog opvallender zijn de boeken uit het Zuiden van de VS. Sinds de burgeroorlog lijdt die streek aan een minderwaardigheidscomplex, dat een enorme hoeveelheid prachtige boeken heeft opgeleverd: van de katoenromans waarin de verhouding tussen blank en zwart op scherp wordt gesteld, tot en met het landelijk modernisme van Nobelprijswinnaar William Faulkner. […]
In een ontwikkeling van Olive Schreiners Een plaats in Afrika en Van Niekerks Agaat past Kroniek van Perdepoort heel goed. Ook hier jaagt een desolaat gebied de personages eenzaamheid aan. Voor emoties is geen plaats, en wie ze wel heeft gaat eraan. De streekroman in Zuid-Afrika is zo hard als de Karoo.’

‘Schitterend!’

Gouden Boekenuil 2014

De roman De smaak van ijzer van Elisabeth van Nimwegen staat op de longlist van de Gouden Boekenuil 2014. In totaal zijn er twintig boeken genomineerd. Over enkele weken wordt de shortlist bekendgemaakt.
In De smaak van ijzer beschrijft Elisabeth van Nimwegen de teloorgang van een bijzondere vriendschap tussen twee jonge vrouwen op de toneelschool. Als aan het einde van het eerste jaar hoofdpersoon Marie door mag naar de acteursopleiding maar Fanny moet vertrekken, komt de symbiotische band die de twee hebben zwaar onder druk te staan.
‘Van Nimwegen schrijft meeslepende scènes, erotisch en spannend,’ schreef Marja Pruis op de website van De Groene Amsterdammer. En Frits Abrahams in NRC Handelsblad: ‘Elisabeth van Nimwegen laat indringend zien hoe jaloezie een vriendschap kan splijten. […] Haar boek geeft een onthullend inkijkje in een nogal sektarisch aandoend wereldje van beginnende acteurs en dominante docenten.’ En: ‘Van Nimwegen beschrijft de teloorgang [van de vriendschap] met psychologisch inzicht en stilistisch vakmanschap.’

‘De Kat can break your heart in 200 words’

Deze maand verschijnt de midprice-editie van Bericht uit Berlijn van Otto de Kat (de hardcovereditie blijft voorlopig gewoon leverbaar). Het boek kreeg lovende kritieken in de landelijke pers en werd eerder al vijf keer herdrukt. NRC Handelsblad schreef: ‘Het type boek dat niet gemakkelijk een bestseller wordt, maar uiteindelijk veel bestsellers zal overleven… Lees!’
Na de Duitse vertaling verscheen inmiddels ook de Engelse editie. News from Berlin werd enthousiast onthaald. De Daily Mail schreef: ‘Otto de Kat’s slim, concise volume is a masterclass in how less can be more, packed full of atmosphere, emotion and philosophical debate.’
Volgens Scotland on Sunday biedt de roman voldoende materiaal voor een twaalfdelige televieserie. ‘De Kat is a master of the impressionistic literary brushstroke’ en ‘De Kat can break your heart in 200 words’.

The Irish Examiner meent dat ‘News from Berlin is yet another impressive entry in a long line of releases by MacLehose Press, a publisher that strives to bring the very best world writers to English language audiences. Following on from the award-winning Man on the Move in 2009, and 2011’s widely acclaimed Julia, this is the imprint’s third release of De Kat’s work. Over the past decade or so, Otto De Kat (the chosen pseudonym of Jan Geurt Gaarlandt) has established himself as one of the Netherlands’ most compelling literary voices.This latest offering surely cannot fail to further enhance his reputation.’ 

“Sterker, grappiger en zelfbewuster”

Lieke Marsmans nieuwe bundel De eerste letter verscheen vorige week en is nu al uitgebreid besproken in diverse media. Op de site van boekhandel Athenaeum vindt u een leesfragment. Een greep uit de reacties:

‘Marsman werd bij haar debuut bejubeld. Haar tweede bundel is sterker, grappiger en zelfbewuster.’ – Haarlems Dagblad e.a. regionale kranten

‘Ik heb de neiging, sommige prachtige taalvondsten op te schrijven en bij de hand te houden in geval van behoefte aan een intrigerende regel, boven een lastige brief bijvoorbeeld. Dit is zo’n dichtbundel die men graag uit de rij dunne boekjes op de poëzieplank trekt, om even in de taal en de ideeën van iemand anders te verdwalen.’ – Literair tijdschrift Liter

‘De openingsregels zijn ijzersterk: “Zijn we toch maar mooi uit eenwording / twee gewonden geworden.”’ – De Volkskrant

‘Een interessante dichteres’ – NRC Handelsblad

‘Lieke Marsman schreef met De eerste letter een formidabele bundel. Het kan niet anders of ze heeft de Nederlandse poëzielezers definitief veroverd.’ – Meander Magazine