De Nederlandse regering houdt ons al decennialang voor dat de eenwording van Europa een goede zaak is. In een klein taalgebied als het onze ligt het dus voor de hand dat wij de belangrijkste Europese talen leren beheersen, en dan vooral tenminste één Romaanse taal, met zijn zo van het Nederlands afwijkende regels. Een goed begrip van één zo’n taal fungeert immers als toegangspoort naar andere Romaanse talen. En wat ligt in Nederland dan meer voor de hand dan goed algemeen onderwijs in de Franse taal? Frankrijk is bijna ons buurland, haar geschiedenis en culturele invloed op de rest van Europa kunnen onmogelijk worden onderschat. Daarbij is Frankrijk voor de meeste Nederlanders het vakantieland bij uitstek – jaarlijks brengen vele honderdduizenden er korte of langere tijd door. Wanneer we beseffen dat juist literatuur maximaal inzicht verschaft in het denken, doen en laten van een volk – wat voor die blijkbaar zo gewenste eenwording geen overbodige luxe mag heten – en dat de wortels van de moderne Westerse literatuur óók al in Frankrijk liggen, dan ligt een principiële keuze door onze regering voor algemeen onderwijs in de Franse taal- en letterkunde wel bijzonder voor de hand. Eens te meer omdat de Nederlandse literatuur sterk door de Franse beïnvloed is: het thema van de Boekenweek 2004, Gare du Nord, heeft dit afdoende aangetoond.Wat wéten wij intussen nog van de Fransen en hun cultuur? In tegenstelling tot de jaren zestig van de 20ste eeuw, toen het Franse taalonderwijs in Nederland vanzelf sprak en menige boekhandelaar nog een ruime Franstalige afdeling had, is het Frans tegenwoordig voor bijna alle Nederlanders een even exotische taal geworden als Arabisch, Chinees of Russisch. Het Nederlandse onderwijsbeleid, met zijn in de wetgeving verankerde voorkeur voor het Engels, is daar in hoge mate debet aan. Natuurlijk is Frankrijk tegenwoordig in het ‘concert der volken’ minder toonaangevend dan vroeger – aardige Fransen, en waarom zouden er mindere aardige Fransen dan aardige Nederlanders zijn -, weten dat best. Voor Nederlanders is en blijft Frankrijk echter een van de belangrijkste spelers op het Europees toneel en goed nabuurschap, of desnoods eigenbelang, vereist daarom dat wij belangstellen in haar bewoners en cultuur. Intussen is de Nederlandse lezer grotendeels aangewezen op uitstekende vertalingen van zowel klassieke als belangrijke hedendaagse literatuur uit dit land.
Van Oorschot en Maxim Osipov starten tijdschrift voor Russische exil-schrijvers
Russische schrijvers kunnen niet meer vrij in hun moederland publiceren. Daarom start Uitgeverij Van Oorschot in samenwerking met de gevluchte Russische schrijver Maxim Osipov het tijdschrift Fifth Wave, een platform voor onafhankelijke Russische literatuur. Fifth Wave zal vier keer per jaar in het Russisch verschijnen. Een selectie daarvan verschijnt twee keer per jaar in het Engels. Het… Lees verder
Willem die Madoc maakte
Na een storm in het jaar 1196 halen kustvissers een kleuter uit de branding. Die blijkt de enige overlevende van een schipbreuk te zijn. De jongen, vermoedelijk een koningskind, brengt zijn jeugdjaren door in een klooster nabij Brugge. Dat ontvlucht hij om zijn familie terug te vinden. Onder de naam Madoc leidt hij een leven… Lees verder
De wereld is niet stuk te krijgen
In zijn krachtige, onsentimentele en verrassende verhalen richt de Russische schrijver Maxim Osipov zijn blik op mensen die door ingrijpende gebeurtenissen – verraad, maatschappelijke commotie, ziekte of dood – grote veranderingen ondergaan. Net zo geraffineerd en veelzijdig als in een roman belicht hij de mensen van verschillende kanten en legt hen bloot tot in de… Lees verder
Uwe Johnsons Jahrestage: meer lovende kritieken
Onlangs verscheen het magnum opus van Uwe Johnson voor het eerst in Nederlandse vertaling. Een jaar uit het leven van Gesine Cresspahl weet op overweldigende wijze een veelheid aan verhalen te vervlechten. Het is het dagdagelijkse relaas van Gesine en haar dochter Marie die naar New York zijn uitgeweken. Gesine vertelt haar dochter over haar… Lees verder
Pastorale alom juichend ontvangen
Met een korte roffel werd Pastorale van Stephan Enter verkozen tot Boek van de Maand november in De Wereld Draait Door. Het boekenpanel keek al lang uit naar dit boek, volgens Grietje Braaksma: ‘Kan Stephan Enter zich overtreffen? Ja dat kan-ie. (…) De zinnen zijn gebeeldhouwd en de metaforen zijn werkelijk om te smullen. Dit… Lees verder
Terug naar de Nul
Nadat hij zijn ouders heeft begraven in een steenloos graf, keert Frank Westerman terug naar Drenthe. Op zoek naar houvast wil hij zijn nieuwe geliefde, die is opgegroeid in Londen, vertrouwd maken met het landschap van zijn jeugd. Richtpunt is ‘de Nul’, een emblematisch boerderijtje in het diepe Drenthe. Alles loopt echter anders dan gedacht…. Lees verder
De Duivelsberg
Net voordat Daan Borrel met haar moeder aan een etappe van het Pieterpad begint, ontdekt ze tijdens een snelle plas dat ze onverwacht zwanger is. Het weerhoudt hen er niet van de pas erin te zetten: wandelen zullen ze. Vier jaar later maakt Borrel de wandeling opnieuw, deze keer in haar eentje. Voor haar gevoel… Lees verder
Eerste liefde
Er is buiten Eerste liefde van Ivan Toergenjev nauwelijks een verhaal bekend dat beter laat navoelen wat het betekent om voor het eerst te vallen voor iemand die onbereikbaar blijkt te zijn. Toergenjevs charmante, lyrische toon sluit naadloos aan bij de storm van gevoelens die zijn hoofdpersoon ondergaat. De jongen in kwestie is gegrepen door de jonge… Lees verder
De dagen branden als papier
Kornej Tsjoekovski stond decennialang in het middelpunt van het Russische literaire leven en kende vrijwel iedereen die koersbepalend was in de twintigste-eeuwse Russische kunst en literatuur, van Maksim Gorki en Ilja Repin tot Anna Achmatova, Vladimir Majakovski en Aleksandr Solzjenitsyn. Hij maakte twee tsaren en vier Sovjetleiders mee, ieder met een dictatuur van eigen kaliber,… Lees verder