De verhalen van Tolstoj en Dostojevski staan bol van feestelijke aangelegenheden waar de upper class en de gegoede burgerij zich vermaken met walsen, champagne en een spelletje whist. Denkend aan deze klassieke Russische schrijvers komen algauw de grote bals en uitgelaten salonscènes boven. Maar niet alleen in de salons van Petersburg hield men van feest, ook bij trouwpartijen en jubilea vieren de Russen heel wat af. Muziek en (veel) wodka zijn dan nooit ver weg, net als de oneindige toosts voordat men het glas aan de lippen mag zetten.

In Hoera! zijn uiteenlopende, vreugdevolle en minder vreugdevolle verhalen opgenomen uit de Russische literatuur. Deze bundel bevat werk van onder anderen Tolstoj, Jerofejev, Tsjechov, Dostojevski, Tsjoekovski, Paustovski, Ljekin en Osipov.

Nicolien Mizee is een fervent vogelaar. Al jaren houdt ze in kleine opschrijfboekjes bij welke vogels ze heeft gezien. Van de torenvalk tot het puttertje, van hordes roze grutto’s tot de een blauwborst die echt blijkt te bestaan: Mizee tekent ze na en beschrijft haar observaties. Zo is er een vogel met een kuif als een punker, een vogel die ongelukkig is in de liefde en eentje die tot de Heilige Orde der Holenbroeders behoort. In de loop van de boekjes ontwikkelt Mizee zich van amateur tot kenner.

Nicolien Mizee’s Vogelboek is een weergaloze mix van illustraties en teksten. Onmisbaar voor iedereen die vogels door de kijker van een van de eigenzinnigste Nederlandse schrijvers wil zien.

Zondag 28 november is Nicolien Mizee te gast bij Brommer op Zee. Bekijk de aflevering vanaf zondag via deze link: https://www.vpro.nl/programmas/brommer-op-zee/afleveringen/2021/28-11-2021.html

In OORschot gaat Patrick Dassen in op zijn net verschenen boek, over de eerste democratische staat op Duitse bodem: De Weimarrepubliek 1918-1933. Over de kwetsbaarheid van de democratie.

Dassen bespreekt niet alleen het ontstaan van deze republiek na de Eerste Wereldoorlog, maar ook haar ontwikkeling van de chaotische totstandkoming, via een periode van stabiele rust tot aan het dramatische einde. Al te vaak wordt de Weimarrepubliek slechts beschouwd als een opmaat voor de macht van Hitler en de overbekende gevolgen.

Toch was de Weimarrepubliek aanvankelijk niet gedoemd als regeringsvorm. Ze staat ook voor de emancipatie van de vrouw en de Joden, voor een moderne verzorgingsstaat, was de kraamkamer van het Bauhaus, de Dreigroschenoper en de boeken van Alfred Döblin en Thomas Mann. Patrick Dassen wil de Weimarrepubliek van binnenuit laten zien, en maakt daarvoor gebruik van dagboeken, brieven en de zogenaamde ‘Abelpapers’, korte levenbeschrijvingen die een bijzondere inkijk geven in de ‘ziel’ van vroege leden van de NSDAP.

Ten slotte vergelijkt Patrick Dassen in deze aflevering van OORschot de Weimarrepubliek met onze tijd: welke overeenkomsten en verschillen zien we als haar vergelijken met het huidige Duitsland, of de Verenigde Staten onder Donald Trump?

Deze aflevering werd gepresenteerd en geproduceerd door Ignace Schoot.

‘Een intens breekbaar en dapper boek. Wat kunnen die Ieren toch schrijven!’ Nelleke Noordervliet

Na de geboorte van haar vierde kind vullen eindeloze lijsten vol taken die moeten worden weggestreept de dagen van een jonge schrijfster. Terwijl zij worstelt met haar repetitieve bestaan, dringt zich een stem uit het verleden op: die van de achttiende-eeuwse dichteres Eibhlín Dubh Ní Chonaill. Het gedicht dat zij schreef na de moord op haar echtgenoot wordt beschouwd als een van de belangrijkste in de Ierse literatuur.

Doireann Ní Ghríofa verweeft vernuftig twee levens: dat van een Ierse edelvrouw die al knielend een handvol bloed van het levenloze lichaam van haar man drinkt, en dat van een jonge vrouw die zich, tussen stofzuigen en kolven door, de ambitieuze taak stelt het gedicht van haar voorgangster te vertalen. Gaandeweg transformeert de schrijfster steeds meer in een detective die een historisch vrouwenleven probeert te reconstrueren.

Een geest in de keel is een dialoog tussen twee vrouwen die de eeuwen overstijgt, een verhaal dat tegelijk nieuw en vertrouwd is, universeel en intiem, in een verslavend ritmische stijl.

‘Een geest in de keel is een intens persoonlijke en poëtische ontdekkingstocht van een eenentwintigste-eeuwse vrouw naar een achttiende-eeuwse geestverwante, schrijfster van een schitterende rouwklacht in Gaelisch-Ierse traditie. De magie van landschap en verwantschap wordt vervlochten in een hoogst originele taal en een intrigerende constructie. Ontroerend en inspirerend.’ Nelleke Noordervliet

De nieuwe roman van Librisprijswinnaar Sander Kollaard – De kleuren van Anna – is een roman over onze verbeelding, over het vermogen om overal verhalen in te vinden, en over het belang daarvan.

‘Anna was bij onze eerste ontmoeting even in de zeventig. Ze had een hond, net als ik, en we raakten aan de praat in het dorp. Ze stelde zich voor, wees vaagjes in de richting van het huis waar ze sinds een paar weken woonde, en vertelde me toen dat ze als jonge vrouw een paar uur had gevochten met een engel.’

Na de plotselinge dood van Anna gaat Kollaards verteller op zoek naar de kleuren die hij dankzij haar heeft leren zien. Van Jakobs gevecht met de engel naar de woede waarmee we de wereld nu bezien, van de schilder Willem de Kooning naar de Zweedse bosbouw, van Joe Biden naar Alex de Galliër – hoe divers de onderwerpen ook zijn, steeds weer keert hij terug naar wat Anna tekende: kleur.

‘(…) een prachtige en terechte wending in Kollaards oeuvre.’ **** NRC HANDELSBLAD

‘Kollaards rijkgeschakeerde roman blijft lang resoneren.’ Tzum

‘Kollaard zoekt in zijn nieuwe boek dat grensgebied tussen feit en fictie verder op. Niet alleen wat betreft inhoud, maar ook qua vorm: het boek is een opmerkelijke mengvorm tussen essay en roman (…) De kleuren van Anna is een dapper en interessant literair experiment.’  de Volkskrant

‘Sander Kollaard geeft de lezer veel te overdenken, wat hij in prachtige taal neerzet, met aandacht voor het kleine, de details van het leven.’ Friesch Dagblad

‘In zijn werk krijgen de medemenselijkheid, de aandacht voor elkaar altijd voorrang.’ Trouw

Zondag 21 november was Sander Kollaard te zien bij Brommer op Zee. Bekijk de aflevering via onderstaande link:

https://www.vpro.nl/programmas/brommer-op-zee/afleveringen/2021/21-11-2021.html

Dichter Maria Barnas is de winnaar van de Ger Fritz Prijs 2021 met haar gedicht ‘Lied van de vuilnisman’. Barnas schreef dit gedicht voor meneer van der S., ter gelegenheid van eenzame uitvaart nr.258, op 12 januari 2021. De Ger Fritz Prijs wordt jaarlijks uitgereikt voor het mooiste eenzame uitvaart-gedicht van het afgelopen jaar. Zaterdag 30 oktober, twee dagen voor Allerzielen, kreeg de prijswinnares op de Amsterdamse Begraafplaats St. Barbara haar prijs overhandigd. De prijs bestaat uit een bloemstuk, zijnde een standaard rouwarrangement zoals dat ook op de kist van eenzaam overledenen wordt aangetroffen, voorzien van een lint met opschrift, alsmede een geldbedrag van 250 euro.

Voor de Ger Fritz Prijs komen alle gedichten in aanmerking die het afgelopen jaar voor een eenzame uitvaart zijn geschreven. Er kan niet actief naar de prijs gedongen worden, de jury bepaalt autonoom wie de prijs wint. Eerdere winnaars waren de Antwerpse dichter Peter Theunynck (2015), Menno Wigman (2016), Eva Gerlach (2017), F. Starik (postuum, 2018), Erik Jan Harmens (2019) en Jos Versteegen (2020). De Ger Fritz Prijs is een initiatief van Stichting de Eenzame Uitvaart.

http://www.eenzameuitvaart.nl/

Foto: Bianca Sistermans 2021