In de kantlijn: Exclusief!

Amsterdam, Boekenweek 2009
Vandaag, ware boekenvrienden, laat ik u graag delen in mijn antwoord op de brief die ik op 28 februari 2009 van de ‘stagiaire afdeling presentatie’ van het Amsterdams Historisch Museum ontving. Maar eerst die brief zelf:

Geachte heer, mevrouw,

Op 6 juni 2009 zal voor de eerste keer de dag van de Amsterdamse geschiedenis plaats vinden. Deze dag wordt georganiseerd vanuit het Amsterdams Historisch Museum in samenwerking met Het Parool, Historisch Nieuwsblad, Ons Amsterdam en het Stadsarchief. Het is de bedoeling dat op allerlei plekken in de stad historische verhalen worden verteld waar bezoekers naar kunnen gaan luisteren. De dag zal worden afgesloten met een avondprogramma in het Amsterdams Historisch Museum.

Wist u dat u in een historisch huis woont? In uw huis heeft namelijk Geert van Oorschot gewoond. Geert van Oorschot (1909-1987) was een uitgever en schrijver. Hij zat een tijd gevangen omdat hij militaire dienst weigerde. Tijdens zijn gevangenschap ontdekte hij dat hij goed kon dichten. In 1939 ging hij werken bij uitgeverij Querido. Na de tweede wereldoorlog werd hij zelfstandig uitgever.

Graag zou ik willen vragen of u het leuk vindt om op 6 juni uw huis open te stellen voor bezoekers van de dag van de Amsterdamse geschiedenis. Het is de bedoeling dat iemand in uw huis komt vertellen over Geert van Oorschot en dat verspreid over de dag kleine groepjes mensen daar naar mag komen luisteren. Wat wij van u vragen is alleen uw huis open te stellen. U mag overigens zelf aangeven hoeveel bezoekers u per ronde maximaal kunt ontvangen (het is geen probleem als dit een klein aantal is). Ook verwachten we niet van u dat u de bezoekers van koffie en thee voorziet.

Wanneer u mee doet mag u in ruil hiervoor kosteloos meedoen aan het avondprogramma van de dag van de Amsterdamse geschiedenis.

Als u interesse heeft, zou u dat dan aan mij willen laten weten per e-mail of telefoon? Wij zouden het fantastisch vinden als u uw huis open wilt stellen op 6 juni.

Alvast hartelijk dank,

Vriendelijke groet,
[…]

* * *

Geachte mejuffrouw […]

Zeer veel dank voor uw gewaardeerd schrijven d.d. 27 februari jongstleden. Dat zal een mooie dag worden, die 6 juni 2009! Immers als je niet weet waar je vandaan komt, is het moeilijk te begrijpen waarheen je onderweg bent. Wat mij betreft kunnen Amsterdammers dus niet genoeg ‘historische verhalen’ over het glorierijke verleden van hun stad te horen krijgen. En met de hulp van illustere instituten als Het Parool, Historisch Nieuwsblad, Ons Amsterdam en het Stadsarchief kan het prachtinitiatief van het Amsterdams Historisch Museum niet meer stuk. Alleen daarom al wordt 6 juni 2009, wat ik u brom, een historische dag!

Het doet mij genoegen dat Herengracht 613 in uw lijst van historische huizen werd opgenomen want, met respect gezegd, dat wist ik eigenlijk wel al zo’n beetje. Niet van die lijst bedoel ik, nee van het huis.

Zo is me inderdaad bekend dat de uitgever Geert van Oorschot in het pand Herengracht 613 heeft gewoond en wel van juni 1945 tot en met oktober 1974, zij het met een onderbreking van augustus 1960 tot oktober 1967, toen hij in Baambrugge woonde. Overigens, ook zijn vrouw Hillie van Oorschot-Munneke heeft er in diezelfde periode gewoond, en gedurende enkele jaren kort na de oorlog ook de twee zoons uit Geert van Oorschots eerste huwelijk, te weten Geert jr. en Levien. Dat geldt ook voor Guido van Oorschot, de oudste zoon van Geert en Hillie van Oorschot, die in dat huis op 7 oktober 1963 op 19-jarige leeftijd stierf. Zelfs de kleinzoons van Hillie en Geert van Oorschot hebben er gewoond: Lennert van Oorschot van 1979 tot 1980 en van 1994 tot 1998, en Jasper van Oorschot van 1994 tot 2004. Dat zit namelijk zo: Wouter van Oorschot, jongste zoon van Hillie en Geert van Oorschot en nog steeds in leven, heeft op Herengracht 613 gewoond vanaf zijn geboorte in 1952 tot 1960, van 1967 tot 1971, van 1978 tot 1980 en vanaf 1994 ook nog geruime tijd.

Al dat gewoon heeft plaatsgevonden op de bovenste twee etages van Herengracht 613 want de onderste drie etages zijn bestemd voor kantoorhuisvesting.

En ál die tijd, dat wil dus zeggen vanaf haar oprichting in juni 1945, heeft op die onderste drie etages Uitgeverij G. A. van Oorschot b.v. kantoor gehouden, wist u dat? Ik weet het niet zeker maar volgens mij bestaat deze uitgeverij nog steeds. Enfin dat kun u zo nagaan natuurlijk.

Ten slotte: alvorens te overwegen mijn huis open te stellen voor de dag van de Amsterdamse geschiedenis, zou ik graag vernemen wie u op het oog heeft om hier iets over Geert van Oorschot te komen vertellen aan groepjes luisteraars. Harry Mulisch bijvoorbeeld, of Lodewijk Henri Wiener, dat kan natuurlijk niet, want bewonderaars van communistische politiestaten en notoire kwaadsprekers zijn daarvoor niet zo geschikt, dat begrijpt u ook wel.

U dankend voor de getoonde belangstelling en met vriendelijke groet,

Hoogachtend,

W.J. van Oorschot