Karel de Grote: de ontvangst

De pers heeft deel drie van het Verzameld werk van Karel van het Reve met evenveel of zelfs méér enthousiasme ontvangen dan de delen één en twee. ‘Karel de Grote’ kopte Elsevier. Gerry van der List vindt Van het Reves tv-kritieken (die hij schreef onder het pseudoniem Henk Broekhuis) het verrassendst. ‘De essays in de rest van het boek maken duidelijk waarom Van het Reve de P.C. Hooftprijs voor dit genre mocht ontvangen. Hier toont hij zich de superieure ironicus die met onbevangen blik zeer diverse onderwerpen bekijkt. Vaak werpt hij verrassende vragen op, altijd gebeurt dat in onberispelijk proza.’  Elsevier nam dit deel op in haar lijstje ‘Mooi in 2009′, waarin overigens ook Nop Maas’ biografie van Reve voorkomen (‘mag niet ontbreken in de boekenkast’) en de roman Catwalk van D. Hooijer.

Het stuk van Arjan Peters in de Volskrant over ‘de briljante essayist’ is een mooi essay op zichzelf. Hij geeft dit derde deel, net als Jos Bloemkolk in Het Parool, vijf sterren, een nieuwe vondst van de kranten, die sterren, die in dit geval een lezer dankzij één oogopslag kan doen begrijpen dat hij het boek moet kopen. Voor wie desalniettemin ook geïnteresseerd is in de woorden van de recensent (Arjan Peters): ‘Hij is onweerstaanbaar gebleven. Ik vermoed dat dat komt door zijn techniek: heldere stijl, geen complexe betogen, flitsende voorbeelden.’ Jos Bloemkolk besluit zijn bespreking ‘Een volstrekt onafhankelijke man’ met de woorden: ‘Het maakt niet zoveel uit waar Van het Reve over schrijft. Elk onderwerp is goed.’

Vijfde druk binnen een maand!

De Reve-biografie van Nop Maas is op z’n zachtst gezegd warm onthaald. ‘Is er nog nieuws? Jawel, zeer goed zelfs, spreek maar gerust van een blijde tijding: het eerste deel van de grote biografie van Gerard Reve is uit.’ Aldus kondigde Jos Bloemkolk in Het Parool van donderdag 29 oktober zijn bespreking aan, die als titel droeg: ‘Biografie Reve is leesgenot’. Bloemkolk noemt het een ‘meeslepende biografie’.

Jaap Goedegebuure in Trouw: ‘De langverwachte Reve-biografie van Nop Maas maakt alle verwachtingen waar.’ En verder: ‘Het sterke accent op de lichamelijke kant van de liefde en deszelfs praktisering is functioneel, gelet op Reve’s hartstochtelijk uitgedragen overtuiging dat seks per definitie een relegieuze handeling veronderstelt.’

Arjen Fortuin spreekt in NRC Handelsblad van ‘hartverscheurende pagina’s. Het bestaan van Reve’s jeugdliefde noemt hij ‘een van de voornaamste ontdekkingen’ en dier brief aan Reve uit 1944, waarin ze ‘hem nog maar eens uitlegt hoe dat zit met vrouwenborsten en wat een mens daar zoal mee kan doen’, een ‘spektakelstuk’.

Jeroen Vullings merkt in zijn bespreking in Vrij Nederland op dat hij ervan houdt ‘als een gebiografeerde als kind van of juist als misgeboorte van zijn tijd wordt geschetst’. Desalniettemin: ‘het grote voordeel van Maas’ secure […] stapje-voor-stapje-aanpak is dat Reves mythomane bestaan vanaf de vroegste contouren getoond wordt, als werk-in-aanbouw dat voor ons geestesoog verrijst.’

Xandra Schutte, ten slotte, noemt Reve in de titel van haar stuk in De groene Amsterdammer ‘Een diepernstige etter’. Een etter, zo sluit ze haar artikel af, ‘die worstelde met zijn homoseksuele en religieuze gevoelens, die de burgerlijkheid proclameerde maar tot in iedere vezel van zijn lichaam een nonconformist was, die uit de chaos waarheid en ontroering wilde scheppen.’

De biografie telt, inclusief fotokatern, 768 pagina’s. En dan zijn we nog maar op een derde. ‘Op de vraag hoeveel je eigenlijk van iemand wilt weten,’ schrijft Xandra Schutte, ‘luidt in het geval van Reve voor veel mensen: álles.’ Deel 2 verschijnt in april 2010, deel 3 in de herfst van hetzelfde jaar.

Televisie-aandacht voor de biografie

Het televisieprogramma Nova maakte, naar aanleiding van de verschijning van het eerste deel van de biografie, een reportage over Gerard Reve’s vroege jaren. NOVA volgt Nop Maas tijdens een bezoek aan Reve’s ouderlijk huis aan de Jozef Israëlskade, waar De avonden geschreven is. Verder beelden van de dichteres Hanny Michaelis, oude televisiefragmenten van Reve en een zingende ‘Tine Fraterman’. Klik hier om het fragment te bekijken.
Op dinsdag 27 oktober zat Nop Maas aan tafel bij Matthijs van Nieuwkerk in het programma De wereld draait door. Dat interview is via deze link te te zien. Thom Hoffman leest in dezelfde uitzending voor uit niet eerder dan in de biografie gepubliceerd werk van Gerard Reve. En ook het programma Terzake wijdde een ‘item’ aan de verschijning van de biografie.

Avond in De Rode Hoed

Na de verschijning van het eerste deel van de monumentale biografie van Nop Maas over Gerard Reve, worden er tal van bijeenkomsten en lezingen georganiseerd. Onder meer op 2 november een avond in De Rode Hoed met Margreet Dolman (presentatie), Ted van Lieshout, Nop Maas, Rascha Peper, Wanda Reisel en Thomas Verbogt.
Nop Maas vertelt op deze avond hoe hij het spitwerk naar leven en werk volbracht heeft. Thomas Verbogt, Rascha Peper, Wanda Reisel en Ted van Lieshout doen uit de doeken of (her)lezing van respectievelijk De avonden, De ondergang van de familie Boslowits, Werther Nieland en Vier wintervertellingen hen goed bevallen is. Het Ampzing Genootschap brengt liederen van en over Gerard Reve ten gehore en er wordt een film vertoond waarin de jonge Reve geïnterviewd wordt door Hubert Lampo. Margreet Dolman levert als leading lady haar (on)dubbelzinnige, maar altijd invoelende commentaar op ieders bijdrage. Kaarten zijn te verkrijgen via De Rode Hoed (020 6385606 of online).
Zie ‘Agenda’ in de linkerkolom voor het volledige programma.

Iris en Klaas Koppe maakten ter gelegenheid van de biografie van Gerard Reve een filmpje, waarin te zien is hoe Nop Maas drie van de belangrijkste Amsterdamse locaties uit Reve’s vroege jaren bezoekt. Klik hier om het filmpje te bekijken.

Voorpublicatie Gerard Reve

In de langverwachte, driedelige biografie Gerard Reve. Kroniek van een schuldig leven, waarvan deel 1 op 30 oktober aanstaande verschijnt, presenteert Nop Maas veel nieuwe informatie over Reve’s veelbewogen leven. De door Reve in omloop gebrachte mythes worden ontrafeld; de verwevenheid van leven en werk wordt, voor zover mogelijk, vastgelegd.
Deel één bevat een schat aan nieuwe gegevens over Reve’s jeugd, de verhouding tot zijn broer Karel, zde worsteling met zijn homoseksualiteit, zijn communistische verleden en de godsdienst en over de vaak moeizame totstandkoming van zijn werk. Ook wordt zijn ‘Engelse periode’, in de tweede helft van de jaren vijftig, voor het eerst in details geopenbaard.

Het onderwerp van de voorpublicatie uit het eerste deel, De vroege jaren (1923-1962), is de tot dusver zo goed als onbekende liefdesrelatie tussen Gerard Reve en Tine Fraterman tijdens de Tweede Wereldoorlog.
U kunt een exemplaar van deze gratis voorpublicatie bestellen door uw adresgegevens te sturen naar contact@vanoorschot.nl o.v.v. voorpublicatie Gerard Reve.

Najaarsaanbieding 2009

James Agee, Een sterfgeval in de familie (augustus)
M. Vasalis – Geert van Oorschot, Briefwisseling 1951-1987 (september)
Nop Maas, Gerard Reve. Kroniek van een schuldig leven. Deel 1: De vroege jaren (1923-1962) (oktober)
Hannah van Munster, De trompetboom (oktober)
Willem Jan Otten, Onze lieve vrouwe van de schemering (oktober)
D. Hooijer, Catwalk (november)
David Pefko, Levi Andreas (november)
Karel van het Reve, Verzameld werk deel 3 en deel 4 (november)
Karel van het Reve, Misdaad in Goelenkamp (november)
Simon Vestdijk, Een snik tot glimlach omgelogen (november)
A.P. Tsjechov, Verzamelde werken deel 5 (januari 2010)

Biografie Gerard Reve door Nop Maas

De langverwachte biografie van Nop Maas over Gerard Reve (1923-2006) zal bij uitgeverij Van Oorschot verschijnen. De biografie, waarvoor Maas ruim vijfentwintig jaar materiaal heeft verzameld, bestaat uit drie delen van elk ruim 750 bladzijden:

Deel I: De vroege jaren (1923-1962)
Deel II: De ‘rampjaren’ (1962-1975)
Deel III: De late jaren (1975-2006)
<lees verder>
Deel I verschijnt in het najaar van 2009. Het bevat een schat aan tot dusver onbekend materiaal over Reves jeugd en jongelingsjaren, zijn huwelijk met de dichteres Hanny Michaelis, zijn Engelse periode (waarover tot dusver nauwelijks meer bekend is dan wat Reve hierover zelf in Oud en eenzaam in geromantiseerde vorm losliet), zijn geleidelijke en gelijktijdige ontwikkeling naar het rooms-katholicisme en de openlijke beleving van zijn homoseksualiteit, en over de aanloop tot zijn doorbraak naar het grote publiek met Op weg naar het einde (1963).

De delen II en III zullen respectievelijk verschijnen in het voorjaar en najaar van 2010.

Nop Maas is literatuurhistoricus. Hij publiceerde over o.a. Multatuli, Marcellus Emants en Carel Vosmaer. Sinds 1983 verzorgde hij de annotatie in de brievenboeken van Gerard Reve. Hij bezorgde ook de onderlinge correspondenties tussen Willem Frederik Hermans, Geert van Oorschot en Gerard Reve.