Het was Martin Michael Driessen die mij op de twee vossen wees. Het was een zeer krachtig beeld. Zou het iets zijn voor zijn nieuwe verhalenbundel die dit najaar uitkwam, Mijn eerste moord? We bespraken het op de uitgeverij en waren het met hem eens: wat een geweldig beeld!
Waarom? Het is een hard beeld met een vreemd verhaal. Kannibalisme onder vossen komt weinig voor, en een rode vos die een poolvos te pakken krijgt is nog minder waarschijnlijk. Maar klimaatverandering drijft poolvossen en rode vossen in elkaars biotoop. Het sterkste is natuurlijk het opmerkelijke ‘rijm’ tussen deze twee vossenkopjes, dat van de winnaar en de verliezer, de doder en de gedode die een gelijksoortige gelaatsuitdrukking vertonen. Het is ook een soort gedeelde droefheid over wat ze overkomen is, lijkt het. En een verdergaand verhaal is de verbeelding van dat we de polen aan het opeten zijn. Dat het algemene het bijzondere aan het verdrukken is.
‘From a distance, Don could see that the red fox was chasing something across the snow. As he got closer, he realised the prey, now dead, was an Arctic fox. For three hours in temperatures of -30 degrees Centigrade Don stayed at the scene, until the red fox, finally sated, picked up the eviscerated carcass and dragged it away to store for later. In the Canadian tundra, global warming is extending the range of red foxes northwards, where they increasingly cross paths with their smaller relatives, the Arctic fox. For Arctic foxes, red foxes now represent not just their main competitor – both hunt small animals such as lemmings – but also their main predator. Few actual kills by red foxes have been witnessed so far, but it is likely that conflicts between the two mammals will become more common.’
De fotograaf Don Gutoski won er de Wildlife Photographer of the Year 2015 prijs mee. Gutoski is een amateurfotograaf uit Canada. Hij heeft urenlang achter deze vossen aangesjokt bij -30 graden voor hij dit beeld had. Een intensieve zoektocht.
Mijn zoektocht was onder beduidend comfortabeler omstandigheden, maar heb ver moeten gaan om de Don Gutoski aan de lijn te krijgen. Als uitgeverij moet je de rechten op zo’n werk regelen als je er gebruik van wilt maken en Gutoski was bij geen enkel Stockbedrijf aangesloten. Zelfs een mail aan en telefoongesprekken met het Canadese ziekenhuis waar hij eerste-hulparts is leverde niets op. Wat uiteindelijk werkte was het Canadees telefoonboek, dat naast ontstellend veel Gutoski’s, ook een rijtje met 4 mailadressen van familieleden geeft. Een van die familieleden, een nichtje, kon me vervolgens op Don’s spoor zetten. We mogen de vossen voor Driessens prachtige nieuwe verhalenbundel gebruiken.
In oktober in de winkel, het boekenseizoen is weer begonnen.
Menno Hartman (1971) is uitgever bij Van Oorschot en was redacteur bij Tirade.
