Bomen – langzaam afbouwen op deze planeet

Tāne Mahuta, in New Zealand

Toen ik zaterdag wakker werd in Antwerpen nadat Ester Naomi Perquin de avond daarvoor de Herman de Coninckprijs gewonnen had, liep ik naar Den Botaniek om een halfuurtje naast een geweldig magnolia te zitten. Elke magnolia refereert aan Billie Holiday’s ‘Strange fruit’:

Southern trees bear strange fruit
Blood on the leaves and blood at the root
Black bodies swinging in the southern breeze
Strange fruit hanging from the poplar trees

Pastoral scene of the gallant south
The bulging eyes and the twisted mouth
Scent of magnolias, sweet and fresh
Then the sudden smell of burning flesh

Here is fruit for the crows to pluck
For the rain to gather, for the wind to suck
For the sun to rot, for the trees to drop

Here is a strange and bitter crop

Zoals iedere grote boom voor mij refereert aan Das Leben der Mächtigen van Zora del Buono. Een curieuze verzameling ‘reizen naar bomen’. Wonderlijke hobby, bedacht ik me in die botanische tuin. Ik mis geen botanische tuin, dus feitelijk ook mijn wonderlijke hobby. Mijn verste boom staat in New Zealand: Tāne Mahuta heet hij en het is een Kuari boom. Meer dan 2.000 jaar oud is deze boom en anders dan veel oude gebouwen met die leeftijd een levend verband met onze geschiedenis.  Hij is, lees ik,  goed bevriend met Jōmon Sugi, een Japanse ceder van 5.000 jaar oud. (een scène rond de Ents in Lord of the Rings verschijnt voor mijn geestesoog…)

Dit levende verband met de geschiedenis is zeldzamer aan het worden, sommige oude bomen sterven opeens sneller.  In Afrika zijn veel van de oudste baobabs kort na elkaar afgestorven, schrijft Nature.

‘ The deaths of the majority of the oldest and largest African baobabs over the past 12 years is an event of an unprecedented magnitude. These deaths were not caused by an epidemic and there has also been a rapid increase in the apparently natural deaths of many other mature baobabs. We suspect that the demise of monumental baobabs may be associated at least in part with significant modifications of climate conditions that affect southern Africa in particular.

Als je ver genoeg zou zoeken in mijn stamboom kom je bij een lange periode van in het bos woonachtige voorouders denk ik zo. Ik heb een geweldige ficus in Palermo gezien, een grootse rubber-ficus in Buitenzorg, Java, prachtige ceders in Japan en magnifiek geurende pijnbomen op Luzon in de Filippijnen, Schotse eiken, Russische berken, Indiase Banyans, Griekse olijven, een groots verband van zwijgende tijdgenoten, hun aanwezigheid in mijn apenbrein al miljoenen jaren verankerd.

Vanuit bomenland dus een kleine reverence voor de vertrokken baobabs.

——-
 IMG_6285
Menno Hartman (1971) is uitgever bij Van Oorschot en was redacteur bij Tirade, droomt altijd over reizen.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Foto van Menno Hartman
Menno Hartman

Menno Hartman (1971) is uitgever bij Van Oorschot.