In een uitverkochte Vondelkerk vertelde Julian Barnes gisteravond dat hij naarmate hij ouder werd meer naar rustiger muziek gaat luisteren. Niet echt een verrassing natuurlijk, maar een reactie op een vraag naar de gevoelens van Barnes over het feit dat hij op de lijst voorkomt van de 100 beste boeken van wijlen David Bowie. Barnes werd geïnterviewd door Arjen Visser over zijn nieuwe boek dat deze week in vertaling is uitgekomen, Het tumult van de tijd. In dit boek speelt Dmitri Sjostakovitsj een belangrijke rol. Na het tweegesprek speelde het Dudok kwartet het vijfde strijkkwartet. Wat een geweldig werk is dat toch! En wat een goed kwartet!
Als het om deze componist gaat ligt mijn hart evenwel meer nog bij zijn symfonieën. En dan speciaal nummer 8.
Hier de opening:
Zonder het boek nog gelezen te hebben denk ik het met Barnes eens te zijn dat je veel van Sjostakovitsj’ leven terugvindt in zijn werk. Meer dan ik bijvoorbeeld denk te kunnen horen over Bach in Bach of over Chopin in Chopin. Zeker in de Achtste kun je veel Russische geschiedenis horen. Alhoewel, kan dat bij andere componisten ook niet? Nu ik, misschien inderdaad uit behoefte aan rust steeds meer Chopin draai, vind ik de uitvoering van deze pianist wel ongelofelijk goed en – lijkt mij opeens, na al die uitvoeringen die ik kende veel meer te ontsluiten over wie Chopin was: Raoul Koczalski. Vooruit, het is dan ook gespeeld op Chopin’s eigen Pleyel uit 1847.
(Of, echt de mooiste uitvoering ooit, deze.) Meer muziek deze week, kenners meldden mij de top vijf van Bowienummer die ik moest luisteren om beter ingevoerd te raken: Five Years, Right, Stay, Blackstar en Warzawa (live). (Lijken de openingsmaten van dit nummer nu wat op die van Sjostakovitsj 8?)
Mooie boekenlijst van Bowie overigens. Alleen vind ik denk ik Barnes A History of the World in 10,5 chapter beter dan het door Bowie gekozen Flaubert’s Parrot. Mijn favoriet is het minder bekende Staring at the Sun, en ik heb bewondering voor Arthur & George.
Ilias vindt Bowie dan op zijn beurt blijkbaar beter dan Odysseia, de essays van Orwell in plaats van de romans en de Songlines van Chatwin boven In Patagonia verkozen. Bowie ging naarmate hij ouder werd van steeds wildere, originele boeken houden kun je uit de lijst opmaken.
En Barnes is een schrijver die net als Bowie zichzelf voortdurend opnieuw uitvindt. Forever young.