Tegen reaguurders

Het 450ste nummer van Tirade is in aantocht. Om deze bescheiden mijlpaal kracht bij te zetten nodigde de redactie 45 schrijvers uit om ieder een tirade van 450 woorden tegen iets of iemand af te steken. Omdat ik zelf bijna elke dag loop te tiraderen, volgt op deze plek een wekelijkse tirade.

Laten we er met z’n allen eens mee ophouden elkaar vanuit onze luie stoel allerlei ziektes en de dood toe te wensen. Ik verwijt iedereen die meedoet aan het spuien van dat soort ongefundeerdheden op internet ernstige lafheid. Veilig weggestopt achter je computer en firewall je zienswijze geven omdat die nu eenmaal voortkomt uit jouw particuliere gedachtes, daar schiet niemand iets mee op. Zonder argumenten, zonder weerwoord, zonder te luisteren kun je geen discussie houden.

Het staat buiten kijf dat iedereen recht heeft op een mening, maar het is absoluut geen noodzakelijkheid die altijd maar te delen. Ook tegen zware woorden, tonen van agressie, beledigingen en frontale aanvallen heb ik geen principiële bezwaren. De snelheid om je gedachtes te delen ligt tegenwoordig zo hoog dat eens te meer inzichtelijk wordt dat de mensen veel minder fatsoenlijk zijn dan gehoopt. In onze diepste natuur zijn we beesten, homo homini lupus.

Veel mensen kwakken hun haat zomaar op internet zonder zich bewust te zijn de kracht van het digitale woord. Korte tekstjes op internet kennen geen intonatie (net als sms’jes, tweets, whatsappjes, facebookberichten en -posts). Dat betekent dat dezelfde tekst op meerdere manieren kan worden opgevat. Neem nu de volgende reaguurder (achterliggende kwestie bespreek ik verderop):

Bennie 12/09/2013 14:12
Ik vind Monique Burger een trut

Niemand zou die zin op een neutrale toon uitspreken: Bennie zou het woord ‘trut’ met volle overtuiging uitbraken, een ander zou dat woord juist rekken tot een soort zeikerig ‘truhuhuuut’ om dezelfde uitspraak van enige humor te voorzien en tegelijkertijd de lulligheid ervan te accentueren. Voor je het weet leest iemand er iets heel anders in dan je eigenlijk bedoelt, wat alleen te voorkomen is door ergens dieper op in te gaan. Dat doet Bennie niet, en dat maakt hem en zijn uitspraak tot betekenisloze losse flodders.

Dat schelden geen pijn doet, geloof ik niet. Het getypte woord kan zelfs zonder scheldwoorden pijnlijk zijn, digitaal schelden kan pijn doen. Ook al gaat het over een volstrekt futiel ogend zaak, zoals het Koningslied, er zal altijd wel iemand aan de andere kant van de lijn geraakt zijn wanneer je iets schrijft in de trant van ‘de W van walgelijk’ of ‘ver-beis-ter-end slecht!’ (sic). Het staat iedereen vrij zoiets te denken en te schrijven, maar het wereldkundig maken is vers twee. Helemaal wanneer je een Nico Dijkhoorn bent en uit hoofde van je functie lekker wilt scoren met een pittige tweet: ‘Ik ben voor een milde steniging van iedereen die aan deze wanstaltige troep heeft meegewerkt en nog gaat meewerken.’ Dat is een subtiele verwoording, maar ook op een milde steniging volgt waarschijnlijk de dood.

Iemand doodwensen vanwege een lied dat niet aan je smaak voldoet is buitenproportioneel. Net zo is het buiten de perken wat bovengenoemde boekhandelaar Monique Burger naar haar hoofd geslingerd heeft gekregen na haar blog op de site van Boekblad. Zij legt daarin uitgebreid uit op welke manier ze met arme mensen in haar boekwinkel is geconfronteerd en dat ze dat als schokkend heeft ervaren. Althans, zoiets bedoelde ze waarschijnlijk; jammer dat ze zich zo onhandig heeft uitgedrukt. Het kwam haar te staan op een ontspoorde stroom reactiediarree. Een van de opmerkingen:

Theo 17/09/2013 15:16
Echt een ziek persoon om zo’n stuk te schrijven. Hoop echt dat je zaak failliet gaat en zelf eens gaat ondervinden wat armoede betekend. DWDD LAAT HAAR AUB NIET NOG EENS VERSCHIJNEN.

Dat Theo halverwege weet waar de caps lock-knop zit, mag een wonder heten. Hoe kom je ertoe iemand als ‘ziek persoon’ te bestempelen op grond van uit de bocht gevlogen uitspraken over paupers in boekwinkels? Iemand failliet wensen is geen vorm van ‘oog om oog’ maar hetzelfde als pek en veren voor een snotneus die een lolly heeft gestolen. Disproportionele vergelding ten top. Theo is waarschijnlijk een gedachteloze kikker die een hol riet in de bek heeft dat met het andere uiteinde in zijn aars steekt. En maar blazen.

Ik pleit voor twee keer nadenken voordat je je reactie op het internet gooit. De dood en ziektes zijn uit den boze, die snijden per definitie door je ziel wanneer ze zwart op wit staan. Uitingen van haat en onvrede zijn niet effectief als er altijd vol op het orgel gespeeld wordt, dus niet meteen de kleinste bijzaak de hoogste boom in willen jagen. Enig fatsoen strekt ook tot aanbeveling, maar mensen blijken daartoe slechts beperkt in staat te zijn: mocht je toch een volstrekt onfatsoenlijke reactie willen delen, zorg dan voor duidelijke vermelding van het waarom.

Anders is de onvermijdelijke consequentie dat het internet dichtslibt als het afvoerputje in de wasbak. Het begint in de afvoerpijp, maar op een gegeven moment staat de vuiligheid tot aan de rand. En dan vraagt iedereen zich af waarom het zo ver moest komen.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Marko van der Wal

Marko van der Wal (1989) is opgeleid als classicus, redacteur van Tirade en werkt bij Uitgeverij Van Oorschot. Sinds enkele jaren blogt hij (onregelmatig) voor tirade.nu.