Skip to content
  • Nieuws
  • Oorshop
  • Auteurs
  • Uitgeverij / contact
    • Wie zijn wij
    • Rights
    • Manuscripten
    • Geschiedenis
    • Literaire prijzen
  • Prospectus
    • Najaarsaanbieding 2025
    • Zomeraanbieding 2025
    • Voorjaarsaanbieding 2025
    • Najaarsaanbieding 2024
    • Zomeraanbieding 2024
    • Voorjaarsaanbieding 2024
  • Podcast
  • Tirade
    • Blog
    • Tijdschrift
    • Abonneren
    • Archief
    • Over Tirade
    • Inzenden
  • De Parelduiker
 
  • Blog
  • Tijdschrift
  • Abonneren
  • Archief
  • Over Tirade
  • Inzenden
Tirade 27 / 1959
[p. 104]

[Vervolg Cryptogram]

niet voor het aanbreken van de dag in de steek te laten. De schrijver kan er door kleding (van zichzelf, zijn vrouw of vriendin), dansvaardigheid, feestelijke stemming, afzijdigheid, hooghartigheid, ridderorde, lichaamsgebrek e.d. opvallen in plaats van door het fraaie gedicht of de knappe novelle, waarvan hij het bestaan zo graag bekend veronderstelt. Om al die redenen is het boekenbal een verschijnsel waarover, men eigenlijk alleen in het algemeen iets kan zeggen. Het vraagt om generalisatie en parodie in plaats van om het verslag, waarmee journalisten na afloop hun gezicht nog even in de feestelijke plooi houden. Het betekent niet dat er over het laatste boekenbal niets te zeggen zou zijn.

Tot de traditie behoort het verschijnen van de koningin en de foto in de krant van de volgende dag, waarop zij zich ieder jaar met iemand anders onderhoudt, elk jaar evenwel op dezelfde meesterlijke wijze daarin bijgestaan door de heer C.L. Zijn gezicht boven de onberispelijke rok krijgt de krantenlezer altijd en face te zien, de gezichten van de koningin en de heer of dame die aan haar wordt voorgesteld

illustratie

en profil. S.C. meent dat men het herhalingseffect van tien jaar boekenbal het eenvoudigst zou kunnen aantonen door het afdrukken achter elkaar van de voorstellingsfoto’s van de laatste tien jaren. Tot de traditie behoort de openingstoespraak door een minister of staatssecretaris, als om te bewijzen hoe moeilijk het is iets aardigs te zeggen; deze keer uitgesproken door onze vrouwelijke excellentie die haar komische talent ten onrechte bij dat van de zwarte bruid uit de parodistische opera ten achter stelde. Enigszins beschaamd keek ik naar de diepe insnijding van haar uit dure lappen bestaande avondjapon, mij verwonderend over de zichtbaarheid van wat door dichters vóór het experimentele optreden werd bezongen. Het moet voor dominees en pastoors een angstige gedachte zijn, dat zij door leken zo gemakkelijk in stichtelijkheid geevenaard kunnen worden. Traditie is veel van wat onzichtbaar blijft, zoals de ongeloofwaardige onverschilligheid waarmee sommigen besluiten niet naar het bal te gaan, in welk besluit zii tot het laatste ogenblik volharden om dan hemel en aarde te bewegen nog in de schouwburg toegelaten te worden.

 

Er bestaat een graad van aan- en afwezigheid, waarvan men zich pas na het bal ten volle bewust wordt. Wanneer dr. V.E. v. V. en S.V. er niet waren geweest, dan zou hun afwezigheid, hoe verschillend van aard ook, grotere proporties hebben aangenomen dan de afwezigheid van bijvoorbeeld J.E. of G.S. Ik vond B.S., anders voor geen klein geruchtje vervaard, hoewel present niet zo aanwezig als van hem verwacht mocht worden. Hetzelfde gold voor G.A. v. O., die op roemloze wijze bezweet raakte, E.S. en andere erkende feestvierders. Erg aanwezig daarentegen waren verscheidene meisjes en jonge vrouwen, zoals I.V., een minderjarige worgengel die men als page zag ronddwalen, nauwelijks lettend op het effect van haar kniebroek, dat met zoveel moedwil was voorbereid; zoals S.O., de vrouw van de tekenaar, met haar pruik van nylonmaneschijn en haar babylonische décolleté, een Sneeuwwitje die moeite had gedaan om op Cleopatra te lijken en daarin aardig was geslaagd; of zoals de jonge mevrouw v.d. E., een onbetwiste prijswinnares met een hoog zetelend zwaartepunt, waarop haar man in zijn vrije ogenblikken toezicht hield als een jongen die juist groot genoeg is om op de tafel der volwassenen te kijken. De jonge dichter C.B.V. haastte zich door de gangen in een stel kleren zoals men à l’improviste aanschiet wanneer men, te bed liggend, plotseling bezoek ontvangt. De jonge romancier E.L., die de winter op Majorca doorbrengt, bevestigde door zijn aanwezigheid het vermoeden dat zijn tijdelijke repatriatie het gevolg was van een vooruitziende blik. G.S. vertoonde zich voor het eerst in het openbaar met zijn ridderorde op zijn revers, de prijs die men in de literatuur, als men niet al te ver van Den Haag woont, voor het bereiken van de vijftigjarige leeftijd moet betalen. Een enkele uniform stemde tot voldoening door de gedachte, dat ons althans die maskerade tot nu toe bespaard is gebleven. Al deze en dergelijke details vinden hun bestemming in de traditie van een feest, dat reeds aan het begin, in het gedrang bij de vestiaires, niet voor zijn eigen parodiëring terugschrikt.

[achterplat]


illustratie

Gogol

Het eerste deel

verhaken

verschijnt binnenkort in de

Russische Bibliotheek

bij

G.A van Oorschot

  • Paul Léautaud 1872-1956
  • Koppen hebben gezichten door Beb Vuyk
  • De lof der verveling door J.J. Peereboom
  • René Char vertaald door Adriaan Morriën
  • vervolg Paul Léautaud
  • Post Brief uit Holland door Peter Peyeye
  • De amulet
  • Cryptogram
  • Ieder die...
  • [Vervolg Cryptogram]
Tweet

Lees de Tirade Blog

  • Afbeelding bij Nog niet voorbij te zijn

    Nog niet voorbij te zijn

    We waren vroeg opgestaan, Ada (8) en ik. Vandaag zou ze gaan logeren op de Parade in Utrecht. Ada’s nichtje woont daar in een pipowagen op de personeelscamping. Als Ada op bezoek gaat dan krijgen de kinderen passen met Paradekind erop en mogen ze eindeloos in de zweefmolen, onbeperkt dierenpannenkoeken, snoep van de snoepmeisjes en...
    Lees verder
  • Afbeelding bij Een levend werken

    Een levend werken

    Een psycholoog bij wie ik liep vroeg eens hoeveel uur ik per week werkte. Ik had in die tijd een bedrijfje naast mijn schrijverschap, kluste ook nog bij als kok. ‘Een uur of vijfendertig,’ zei ik, en begon te vertellen waar mijn werkweek uit bestond. Toen ik klaar was met mijn opsomming vroeg ze hoeveel...
    Lees verder
  • Afbeelding bij Terug

    Terug

    Na drie dagen rijden kwamen we aan in Cilento, waar de hitte middagslaapjes afdwong in ons huisje op de steile heuvel aan zee. Er waren geen buitenlandse toeristen in San Marco di Castellabate. Hoewel mijn Italiaans beter was, stonden de jongens die een kiosk aan de kade beheerden er steeds op Engels met me te...
    Lees verder
Tirade bloggers
  • Foto van Roos van Rijswijk
    Roos van Rijswijk

    Roos van Rijswijk is redacteur van Tirade. Ze publiceerde proza in diverse tijdschriften en de roman Onheilig (Querido, 2016).

  • Foto van Michaël Van Remoortere
    Michaël Van Remoortere

    Michaël Van Remoortere (1991) is schrijver. Hij publiceert essays, verhalen en gedichten in een aanzienlijk aantal tijdschriften. Daarnaast maakt hij ook theaterperformances en installaties. Momenteel werkt hij aan de gedichtenbundel mythomaniën en de roman Autodafe.

  • Foto van Jasmijn Kenselaar
    Jasmijn Kenselaar

    Jasmijn Kenselaar studeert in de zomer van 2025 af als toneel- en filmschrijver. Het samenbrengen van mensen en het aanbieden van nieuwe perspectieven kenmerken haar signatuur. Ze schrijft veel voor en over jongeren en plaatst haar verhalen vaak in werelden die een beetje – of heel erg – verschillen van de onze. Haar eindwerk De Ongewilden is een komische, sciencefiction-dramafilm over een zestienjarige wees die zich staande probeert te houden in een wereld die niet voor haar gemaakt is. Haar afstudeerscriptie As if! is een praktijkgericht onderzoek naar hoe schrijftechnieken kunnen worden ingezet om films en series te creeëren met een positieve impact op tieners. Voor afstuderend regisseur Julija Filipović schreef ze daarnaast De Golven – een vrije bewerking van de gelijknamige roman van Virginia Woolf. Haar korte film GENIUS is in juni 2025 te zien tijdens het Rotterdams Open Doek Filmfestival.

Blog archief
  • 2025
    • augustus
    • juli
    • juni
    • mei
    • april
    • maart
    • februari
    • januari
  • 2024
    • december
    • november
    • oktober
    • september
    • augustus
    • juli
    • juni
    • mei
    • april
    • maart
    • februari
    • januari
  • 2023
    • december
    • november
    • oktober
    • september
    • augustus
    • juli
    • juni
    • mei
    • april
    • maart
    • februari
    • januari
  • 2022
    • december
    • november
    • oktober
    • september
    • augustus
    • juli
    • juni
    • mei
    • april
    • maart
    • februari
    • januari
  • 2021
    • december
    • november
    • oktober
    • september
    • augustus
    • juli
    • juni
    • mei
    • april
    • maart
    • februari
    • januari
  • 2020
    • december
    • november
    • oktober
    • september
    • augustus
    • juli
    • juni
    • mei
    • april
    • maart
    • februari
    • januari
  • 2019
    • december
    • november
    • oktober
    • september
    • augustus
    • juli
    • juni
    • mei
    • april
    • maart
    • februari
    • januari
  • 2018
    • december
    • november
    • oktober
    • september
    • augustus
    • juli
    • juni
    • mei
    • april
    • maart
    • februari
    • januari
  • 2017
    • december
    • november
    • oktober
    • september
    • augustus
    • juli
    • juni
    • mei
    • april
    • maart
    • februari
    • januari
  • 2016
    • december
    • november
    • oktober
    • september
    • augustus
    • juli
    • juni
    • mei
    • april
    • maart
    • februari
    • januari
  • 2015
    • december
    • november
    • oktober
    • september
    • augustus
    • juli
    • juni
    • mei
    • april
    • maart
    • februari
    • januari
  • 2014
    • december
    • november
    • oktober
    • september
    • augustus
    • juli
    • juni
    • mei
    • april
    • maart
    • februari
    • januari
  • 2013
    • december
    • november
    • oktober
    • september
    • augustus
    • juli
    • juni
    • mei
    • april
    • maart
    • februari
    • januari
  • 2012
    • november
    • oktober
    • september
    • augustus
    • juli
    • juni
    • mei
    • april
  • 2011
    • december
    • november
    • oktober
    • september
    • juli
    • juni
    • mei
    • maart
    • februari
  • 2010
    • december
    • november
    • oktober
    • september
    • augustus
    • juni
    • mei
    • april
    • maart
    • februari
    • januari
  • 2009
    • december
    • november
    • oktober
    • september
    • augustus
    • juli
    • juni
  • 2000
    • januari
  • Tirade bloggers
  • Over Tirade
  • Honorering
  • Abonneren
  • Inzenden
Voorwaarden © 2019 Van Oorschot
  • Facebook
  • Twitter