[Vervolg De demokratie en de confessionele partijen]
voorzien? Stel deze lieden de vraag, en gij zult in concreto volstrekt tegengestelde antwoorden krijgen.
Het ongeloof, d.w.z. het niet-geloven in Joodse en/of Christelijke dogmata is in de negentiende en twintigste eeuw in het Westen snel toegenomen. Dat is niet in de laatste plaats het gevolg geweest van het feit, dat de zogenaamd Christelijke partijen zich als regel aan de zijde van behoud en reaktie hebben geschaard. Maar dit slechts in het voorbijgaan. Ik wil in mijn verband slechts constateren, dat in het Westen de leidende intellectuelen thans over het algemeen in levensbeschouwelijke zin agnostici zijn. Hoewel dit agnosticisme talrijke nuances vertoont, mag hier toch wel van een levensbeschouwelijke eenheid worden gesproken, althans met ten minste even duidelijke eenheidstrekken als bij het rechtzinnige deel der Ned. Hervormde Kerk. Zou het dan niet tijd worden om een Agnostische Politieke Unie op te richten? Alle schijn-argumenten voor het bestaan van onze confessionele partijen, zoals het verzachten en overwinnen van maatschappelijke tegenstellingen binnen eigen levensbeschouwelijke eenheid, gelden ook hier.
Toch is het wel duidelijk, welk een gevaar de Agnostische Politieke Unie voor de toekomst van onze demokratie zou betekenen. Er zijn honderdduizenden agnostici in ons land; onder hen zijn ten aanzien van maatschappelijke en van politieke vraagstukken alle nuances te vinden, van aarts-reactionair tot uiterst links toe. Welk een verdoezeling van politieke vragen zou het niet betekenen, indien al de agnostici voortaan hun stem zouden uitbrengen op het Agnostisch Politiek Verbond! Hoe zou de regeringsvorming niet worden bemoeilijkt, indien het Verbond een enigszins aanzienlijk aantal vertegenwoordigers in de Kamer zou krijgen! Want hoe zou de houding van dit Verbond zijn ten aanzien van alle relevante maatschappelijke problemen? Niemand die het weet.
In wezen ligt het probleem thans ten aanzien van de confessionele partijen niet anders.
