Een heen en weer gaan van blikken

Schrijver en wetenschapper Umberto Eco en scenarist Jean Claude Carrière zijn grote lezers en verzamelaars van boeken. Hun gesprekken werden gebundeld. Het boek verscheen in Nederland bij de Bezige Bij: Zo makkelijk kom je niet van boeken af.
Een mooi boek. Hun gesprekken zijn vensters op de wereld. En de heren slaan vele zijpaden in.
Vooral Carrière, die scenario’s schreef voor onder anderen Tati en Bunuel, is een gedroomde verteller. Zo zegt hij over de laatste korte film van Michelangelo Antonioni, Lo Sguardo di Michelangelo: ‘Het is een van de mooiste films ter wereld! In 2000 heeft Antonioni hem opgenomen, hij duurt niet langer dan vijftien minuten, zonder een woord, en hij regisseert zichzelf, de enige keer in zijn leven. Je ziet hem de San Pietro in Vincoli ingaan, in Rome, alleen. Hij loopt langzaam naar de graftombe van Julius II en de hele film is een dialoog zonder woorden, een heen en weer gaan van blikken tussen Antonioni en de Mozes van Michelangelo. Al die loze woorden, al dat gepraat en vertoon van ons dat deze tijd kenmerkt, al die doelloze opwinding wordt hier ter discussie gesteld door de stilte zelf en de blik van de cineast. Hij is gekomen om afscheid te nemen. Hij zal niet meer terugkomen en hij weet het. Hij die gaat is een laatste bezoek komen brengen aan het onbegrijpelijke meesterwerk dat blijft. Als om het voor de laatste keer een vraag te stellen. Als om door te dringen in een geheim waar woorden geen toegang toe hebben.’

In de Oorshop

Groet

In augustus woon ik even in een huis in Groet.
Ik verheug me daar op. De vreugde die ik
voel is beschreven door de Poolse dichter Milosz.
In zijn herinneringen vertelt hij hoe hij als jonge man
een treinreis maakt en opeens de behoefte heeft
om uit te stappen en door het landschap te
lopen, alsof hij de omgeving wil opeten.
Ik ken dat gevoel, het besluipt me als ik
aan de duinen denk die voor de eeuwigheid
zijn vastgelegd in een gedicht van Chris van Geel
die in Groet heeft gewoond:

Eenvoudig, de duinen, eenvoudig

Blijf op de hoogte, ontvang onze nieuwsbrief.

Dobbelsteen

Dertig jaar geleden had een onverlaat mijn boeken uit mijn boekenkast gehaald en door de gang van het studentenhuis gestrooid.
De dader stond boven aan de trap en schreeuwde: ik ben de diceman, ik ben de diceman.

Op internet las ik:
‘Vanochtend werd ik wakker en trok enkel mijn tijgerprintpanty aan tot mijn oksels om vervolgens ontslagen te worden wegens het beplakken van mijn baas met inlegkruisjes.
Toen ben ik de supermarkt ingegaan om een pak vla te kopen dat ik leeg heb gedronken in een showmodel vrieskist van een electrostore.
De rest van de dag heb ik bouwvakkers helpen metselen in mijn mooiste jurk. Wie ik ben? Iedereen en niemand die je kent. Een diceperson.’

Luke Rhinehart, een Amerikaanse psychiater, was op een dag de verveling die zijn bestaan teisterde zat. Hij besloot dat de dobbelstenen zouden beslissen wat hij deed.
Huilend als een kind door Central Park?
Even ja, oneven nee.
In de boekhandel zag ik een nieuwe editie van The Dice Man liggen – koop het.

Voor K.Schippers

Marcel Duchamp

Waarom ik gestopt ben?
Ik zou u niet kunnen zeggen waarom.
Want ik heb nooit een waarom.
Schilderen kwam in mijn leven.
Ik had geen ideeën
die ik wilde uitdrukken.
Ik heb mezelf ook nooit
als professioneel kunstschilder gezien.
Dat is iemand die elke ochtend
gaat schilderen.
Hij schildert snel of langzaam,
maar hij schildert altijd.
En ik vond schilderen altijd saai.
Het kostte me altijd moeite
om ‘n schilderij af te maken.
Of er ‘n punt achter te zetten.
Soms deed ik er maanden over.
Zelfs over ‘n naakt deed ik twee maanden.
En in die tijd maakte men al
in vijf of tien minuten ‘n schilderij.
Dat vond ik niks. Ook nu ben ik
tegen het idee om snel te schilderen.
Ik geloof niet in de magie van de hand.
‘Hoe minder je nadenkt hoe beter.’
Dat vind ik niet.
Waarom ben ik gestopt? Geen idee.
Ik weet niet eens of ik wel gestopt ben.

Fidel Castro

Je ziet Fidel Castro lopen, je weet, het kan niet lang meer kan duren voor hij definitief zijn macht kwijt is. Kijk, daar loopt hij, onder een bord waarop duidelijk staat: exit.
Om je nek hangt een fototoestel, wat doe je?
Je maakt een foto.
Fidel Castro, exit.
Ander moment. Een ochtend in New York. Het is een druilerige zondagmorgen. Bijna niemand op straat. Behalve jij, en een vrouw die je herkent van het witte doek. Greta Garbo. Totaal verregend.
Wat doe je, om je nek hangt een fototoestel.
Je maakt een foto.
Bovenstaande momenten komen uit het leven van Magnum fotograaf Rene Burri, van wie op dit moment een expositie is te zien in de Kunsthal in Rotterdam.
Op de momenten dat wij dat wel zouden hebben gedaan maakte hij geen foto’s.

Panenka

August Willemsen keek met zijn vriend Hans Faverey naar de wedstrijd waarin Panenka zijn legendarische penalty nam: hij misleidde de keeper, die natuurlijk de hoek in dook door de bal traag door het midden te stiften.
Volgens Faverey was het poëzie.
Toen ik het verhaal waarin Willemsen deze herinnering ophaalt deze week herlas, moest ik denken aan de penalty van Cruijff in de wedstrijd van Ajax tegen Helmond Sport.
Cruijff loopt naar de stip en schiet de bal na het fluitsignaal naar Jesper Olsen, die links van hem staat. Olsen tikt terug en Cruijff maakt zijn legendarische penalty.
Het commentaar dat we ‘s avonds in Studio Sport konden horen is een gedicht, ik denk dat Faverey het met me eens zou zijn geweest.

Penalty
Cruijff
Olsen
Cruijff
Doelpunt.

Meer blogs

  • Afbeelding bij Het bleek familie

    Het bleek familie

    Op sociëteit Minerva in Leiden zit bij de centrale trap een plaquette in de muur. Het opschrift luidt: Ter nagedachtenis aan leden van het Leidsch Studenten Corps die door de oorlog het leven lieten. Er staan een kleine dertig namen onder. Toen ik nog lid was van Sempre Crescendo (de open muzikale subvereniging van Minerva)...
    Lees verder
  • Afbeelding bij Het geluk

    Het geluk

    Miel bestiert een charmante delicatessenwinkel die zo in een oud, Frans dorpje had kunnen staan. Zo’n dorpje waar de tijd zelfs uit vertrokken is, de straten altijd leeggelopen zijn, alle dagen traag, hitsig en doorrookt voorbijkruipen en iedere mannelijke inwoner hopeloos verliefd is op de blonde bardame die haar jonge borsten op de toog drapeert...
    Lees verder
  • Afbeelding bij Lief

    Lief

    Gil omhelsde me, alsof hij er even in slaagde om in vijf seconden zijn hele bestaan om me heen te vouwen. We stonden in zijn woonkamer en ik was de eerste, omdat ik ook als eerste weer weg moest voor een optreden, al was ik liever als laatste gebleven. Ik liep naar het grote raam,...
    Lees verder
Tirade bloggers
  • Foto van Nicole Montagne
    Nicole Montagne

    Nicole Montagne studeerde Vrije Grafiek aan de kunstacademie in Utrecht en Cultuurwetenschappen aan de Open Universiteit. Zij debuteerde in 2005 met de essay- en verhalenbundel De neef van Delvaux. Onlangs verscheen bij Wereldbibliotheek haar nieuwste essay- en verhalenbundel: De verzuimcoördinator.

  • Foto van Sybren Sybesma
    Sybren Sybesma

    Sybren Sybesma (2001) werd in Leiden geboren. Na de middelbare school deed hij een jaar vooropleiding klassiek piano aan het Koninklijk Conservatorium in Den Haag. Daarna studeerde hij Biomedische Wetenschappen in Leiden.  Hij volgde een cursus korte verhalenschrijven aan de Schrijversvakschool in Amsterdam bij Nico Dros. Bij de Mare kerstverhalenwedstrijd won hij twee keer de derde prijs. Ander werk verscheen op De optimistOp ruwe planken en in het Friese literaire tijdschrift Ensafh. Hij zit in de redactie van Babel en studeert in Amsterdam. Hij speelt nog veel piano.

  • Foto van Jos Versteegen
    Jos Versteegen

    Jos Versteegen (1956) schreef zeven dichtbundels, waarin hij zich vooral liet inspireren door zijn familie en zijn jeugd in Limburg. Voor zijn debuutbundel werd hij genomineerd voor de C. Buddingh’-prijs. Zijn meest recente bundel is Woon ik hier, met herinneringen van oude mensen. In 2016 publiceerde hij zijn vertaling van de Duitse gedichten die Hans Keilson in 1944 in de onderduik schreef voor een geliefde: Sonnetten voor Hanna. Jos Versteegen werkt sinds begin 2017 aan de biografie van Hans Keilson.