Tirade 474-475

Gucci lanceerde onlangs een zwarte trui met in de col een gat en daaromheen een rode mond. Een verwijzing naar de kunstenaar Leigh Bowery, zo stelde het modemerk. Een onversneden hedendaagse blackface, volgens social media.

Bowery was – hij stierf aan aids in 1995 – een kunstenaar die het nachtleven van Londen opschudde met zijn uitdagende shows. Zijn performances hielden het midden tussen rock-’n-roll horror en drag. Bij vele van zijn vermommingen hoorde een met veiligheidsspelden vastgespeld (!) plastic mondje – zonder zwart geschminkt gezicht. Maar hij werd misschien nog wel bekender door de portretten die Lucian Freud van hem schilderde.

Gucci en de social media keken naar dezelfde trui, en zagen iets totaal anders. Iets soortgelijks kan er gebeuren wanneer het recht zich uitspreekt over literatuur die mogelijk aanstootgevend of zelfs strafbaar is. Zie het artikel van Ulli d’Oliveira, ‘Het literaire werk tussen feit en fictie’, dat het hart van deze dubbeldikke Tirade vormt (eromheen staat een boeket van diverse prachtige bijdragen).* Hij laat aan de hand van verschillende geruchtmakende straf? en civiele zaken zien hoe juristen op de stoel van literatuurwetenschappers gaan zitten. Dat leidt bijna altijd tot ver uiteen liggende interpretaties, terwijl er toch maar één tekst aan de orde komt. Om met d’Oliveira te spreken: ‘de drieslag bedoeling van de auteur, bedoeling van het werk, interpretatie door de lezer kent tegenstellingen en spanningen.’

De interpretatie van de lezer/consument zegevierde in het geval van de blackfacetrui. Gucci had niet beseft hoe aanstootgevend de creatie was doordat het zich, als wit bolwerk, niet kon verplaatsen in pijn en leed van mensen van kleur, en daardoor roekeloos te werk ging. Tot een gang naar de rechter kwam het niet: Gucci haalde het overprijsde stuk wol zo snel mogelijk uit de handel – en terecht.

* Behalve het artikel van Ulli d’Oliveira bevat Tirade 474-475 gedichten van Christopher Levenson, ingeleid en vertaald door Ad Zuiderent, en gedichten van Myrte Leffring. Voorts verhalen van Willemijn Kranendonk, Rino Gouw, Pieter Kranenborg, Gilles van der Loo, Lia Tilon en Nathanael West (vertaling Caspar Wijers). De tirade achterin het nummer is van Daan Doesborgh en de illustraties zijn van Cheerted Keo.

Nr. 474, 2019 | 

Lees meer

Historisch
  • Omslag Tirade nr. 428
    Nr. 428, 2009
  • Omslag Tirade nr. 419
    Nr. 419, 2007
  • Omslag Tirade nr. 181
    Nr. 181, 1972
  • Omslag Tirade nr. 416
    Nr. 416, 2006
  • Omslag Tirade nr. 162
    Nr. 162, 1970
  • Omslag Tirade nr. 305
    Nr. 305, 1986
  • Omslag Tirade nr. 332
    Nr. 332, 1991
  • Omslag Tirade nr. 293
    Nr. 293, 1984
  • Omslag Tirade nr. 84
    Nr. 84, 1963
  • Omslag Tirade nr. 424
    Nr. 424, 2008
  • Omslag Tirade nr. 112
    Nr. 112, 1966
  • Omslag Tirade nr. 458
    Nr. 458, 2015
  • Omslag Tirade nr. 368
    Nr. 368, 1997
  • Omslag Tirade nr. 487
    Nr. 487, 2022
  • Omslag Tirade nr. 95
    Nr. 95, 1964
  • Omslag Tirade nr. 443
    Nr. 443, 2012
  • Omslag Tirade nr. 2
    Nr. 2, 1957
  • Omslag Tirade nr. 484
    Nr. 484, 2021
  • Omslag Tirade nr. 364
    Nr. 364, 1996
  • Omslag Tirade nr. 323
    Nr. 323, 1989
  • Omslag Tirade nr. 138
    Nr. 138, 1968
  • Omslag Tirade nr. 74
    Nr. 74, 1963
  • Omslag Tirade nr. 180
    Nr. 180, 1972
  • Omslag Tirade nr. 52
    Nr. 52, 1961
  • Omslag Tirade nr. 382
    Nr. 382, 1999

Lees de Tirade Blog

  • Afbeelding bij Investeren in het binnenland

    Investeren in het binnenland

    Maripaolie, pindakaas en vruchtensappen. Het bos van Suriname heeft veel meer te bieden dan alleen goud en hout. Het telen van fruit, groenten en de productie van bosbijproducten zijn mogelijkheden die niet alleen voordelen hebben voor de stadsmensen, de inwoners van de hoofdstad Paramaribo, maar ook voor de binnenlandbewoners: Marrons en Inheemsen.  Het telen van...
    Lees verder
  • Afbeelding bij Verstuurde woorden

    Verstuurde woorden

    Voor mijn scriptie onderzoek ik brieven van mijn overgrootvader. Ze stammen uit de jaren 1945-1947. Het zijn er, schat ik, rond de tweehonderd. Soms kattenbelletjes, soms hele lappen tekst. Voor het overgrote deel zijn ze met pen geschreven, een enkele met potlood. De inkt is goed leesbaar, het potlood niet altijd. Een deel van de...
    Lees verder
  • Afbeelding bij Lentedag

    Lentedag

    De eerste rokjes liepen over straat. Af en toe reed er een auto voorbij. De zon ketste dan af op de raampjes. De bundeltjes licht vielen als morsecode uit elkaar – signalen die ik niet kon lezen, boodschappen die me niet bereikten, berichten die verloren gingen door mijn onvermogen ze te ontcijferen. Een straatkat vlijde...
    Lees verder
Tirade bloggers
  • Foto van Ida Blom
    Ida Blom

    Ida Blom schrijft proza en essays. Haar werk verscheen op papieren helden.

  • Foto van Mira Aluç
    Mira Aluç

    Mira Aluç (1993) schrijft korte verhalen en beschouwingen. Haar werk is sinds 2015 onder andere verschenen op Mister Motley, in Streven, De Revisor en De Gids en werd meermaals gepubliceerd op DIG (De Internet Gids) en in Tirade. In 2020 werd haar verhaal Backspace opgenomen in Rebel, Rebel, de bundel van Uitgeverij Prometheus ter gelegenheid van de Boekenweek. Ook maakte zij de podcast Balkon voor Sprekende Letteren.

  • Foto van Inez van de Ven
    Inez van de Ven

    Inez van de Ven is een schrijfster van Nederlands-Surinaamse afkomst. Haar focus ligt vooral op geschiedenis en fictie, waarin ze altijd op zoek is naar het sociaal maatschappelijk knelpunt. Naast haar schrijfwerk is ze freelance model en IT consultant.